xref: /openbmc/linux/drivers/cpufreq/cpufreq.c (revision e08f5f5bb5dfaaa28d69ffe37eb774533297657f)
11da177e4SLinus Torvalds /*
21da177e4SLinus Torvalds  *  linux/drivers/cpufreq/cpufreq.c
31da177e4SLinus Torvalds  *
41da177e4SLinus Torvalds  *  Copyright (C) 2001 Russell King
51da177e4SLinus Torvalds  *            (C) 2002 - 2003 Dominik Brodowski <linux@brodo.de>
61da177e4SLinus Torvalds  *
7c32b6b8eSAshok Raj  *  Oct 2005 - Ashok Raj <ashok.raj@intel.com>
8c32b6b8eSAshok Raj  *	Added handling for CPU hotplug
98ff69732SDave Jones  *  Feb 2006 - Jacob Shin <jacob.shin@amd.com>
108ff69732SDave Jones  *	Fix handling for CPU hotplug -- affected CPUs
11c32b6b8eSAshok Raj  *
121da177e4SLinus Torvalds  * This program is free software; you can redistribute it and/or modify
131da177e4SLinus Torvalds  * it under the terms of the GNU General Public License version 2 as
141da177e4SLinus Torvalds  * published by the Free Software Foundation.
151da177e4SLinus Torvalds  *
161da177e4SLinus Torvalds  */
171da177e4SLinus Torvalds 
181da177e4SLinus Torvalds #include <linux/kernel.h>
191da177e4SLinus Torvalds #include <linux/module.h>
201da177e4SLinus Torvalds #include <linux/init.h>
211da177e4SLinus Torvalds #include <linux/notifier.h>
221da177e4SLinus Torvalds #include <linux/cpufreq.h>
231da177e4SLinus Torvalds #include <linux/delay.h>
241da177e4SLinus Torvalds #include <linux/interrupt.h>
251da177e4SLinus Torvalds #include <linux/spinlock.h>
261da177e4SLinus Torvalds #include <linux/device.h>
271da177e4SLinus Torvalds #include <linux/slab.h>
281da177e4SLinus Torvalds #include <linux/cpu.h>
291da177e4SLinus Torvalds #include <linux/completion.h>
303fc54d37Sakpm@osdl.org #include <linux/mutex.h>
311da177e4SLinus Torvalds 
32*e08f5f5bSGautham R Shenoy #define dprintk(msg...) cpufreq_debug_printk(CPUFREQ_DEBUG_CORE, \
33*e08f5f5bSGautham R Shenoy 						"cpufreq-core", msg)
341da177e4SLinus Torvalds 
351da177e4SLinus Torvalds /**
36cd878479SDave Jones  * The "cpufreq driver" - the arch- or hardware-dependent low
371da177e4SLinus Torvalds  * level driver of CPUFreq support, and its spinlock. This lock
381da177e4SLinus Torvalds  * also protects the cpufreq_cpu_data array.
391da177e4SLinus Torvalds  */
401da177e4SLinus Torvalds static struct cpufreq_driver *cpufreq_driver;
411da177e4SLinus Torvalds static struct cpufreq_policy *cpufreq_cpu_data[NR_CPUS];
421da177e4SLinus Torvalds static DEFINE_SPINLOCK(cpufreq_driver_lock);
431da177e4SLinus Torvalds 
441da177e4SLinus Torvalds /* internal prototypes */
45*e08f5f5bSGautham R Shenoy static int __cpufreq_governor(struct cpufreq_policy *policy,
46*e08f5f5bSGautham R Shenoy 						unsigned int event);
471da177e4SLinus Torvalds static void handle_update(void *data);
481da177e4SLinus Torvalds 
491da177e4SLinus Torvalds /**
501da177e4SLinus Torvalds  * Two notifier lists: the "policy" list is involved in the
511da177e4SLinus Torvalds  * validation process for a new CPU frequency policy; the
521da177e4SLinus Torvalds  * "transition" list for kernel code that needs to handle
531da177e4SLinus Torvalds  * changes to devices when the CPU clock speed changes.
541da177e4SLinus Torvalds  * The mutex locks both lists.
551da177e4SLinus Torvalds  */
56e041c683SAlan Stern static BLOCKING_NOTIFIER_HEAD(cpufreq_policy_notifier_list);
57b4dfdbb3SAlan Stern static struct srcu_notifier_head cpufreq_transition_notifier_list;
581da177e4SLinus Torvalds 
59b4dfdbb3SAlan Stern static int __init init_cpufreq_transition_notifier_list(void)
60b4dfdbb3SAlan Stern {
61b4dfdbb3SAlan Stern 	srcu_init_notifier_head(&cpufreq_transition_notifier_list);
62b4dfdbb3SAlan Stern 	return 0;
63b4dfdbb3SAlan Stern }
64b4dfdbb3SAlan Stern core_initcall(init_cpufreq_transition_notifier_list);
651da177e4SLinus Torvalds 
661da177e4SLinus Torvalds static LIST_HEAD(cpufreq_governor_list);
673fc54d37Sakpm@osdl.org static DEFINE_MUTEX (cpufreq_governor_mutex);
681da177e4SLinus Torvalds 
691da177e4SLinus Torvalds struct cpufreq_policy *cpufreq_cpu_get(unsigned int cpu)
701da177e4SLinus Torvalds {
711da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy *data;
721da177e4SLinus Torvalds 	unsigned long flags;
731da177e4SLinus Torvalds 
741da177e4SLinus Torvalds 	if (cpu >= NR_CPUS)
751da177e4SLinus Torvalds 		goto err_out;
761da177e4SLinus Torvalds 
771da177e4SLinus Torvalds 	/* get the cpufreq driver */
781da177e4SLinus Torvalds 	spin_lock_irqsave(&cpufreq_driver_lock, flags);
791da177e4SLinus Torvalds 
801da177e4SLinus Torvalds 	if (!cpufreq_driver)
811da177e4SLinus Torvalds 		goto err_out_unlock;
821da177e4SLinus Torvalds 
831da177e4SLinus Torvalds 	if (!try_module_get(cpufreq_driver->owner))
841da177e4SLinus Torvalds 		goto err_out_unlock;
851da177e4SLinus Torvalds 
861da177e4SLinus Torvalds 
871da177e4SLinus Torvalds 	/* get the CPU */
881da177e4SLinus Torvalds 	data = cpufreq_cpu_data[cpu];
891da177e4SLinus Torvalds 
901da177e4SLinus Torvalds 	if (!data)
911da177e4SLinus Torvalds 		goto err_out_put_module;
921da177e4SLinus Torvalds 
931da177e4SLinus Torvalds 	if (!kobject_get(&data->kobj))
941da177e4SLinus Torvalds 		goto err_out_put_module;
951da177e4SLinus Torvalds 
961da177e4SLinus Torvalds 	spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
971da177e4SLinus Torvalds 	return data;
981da177e4SLinus Torvalds 
991da177e4SLinus Torvalds err_out_put_module:
1001da177e4SLinus Torvalds 	module_put(cpufreq_driver->owner);
1011da177e4SLinus Torvalds err_out_unlock:
1021da177e4SLinus Torvalds 	spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
1031da177e4SLinus Torvalds err_out:
1041da177e4SLinus Torvalds 	return NULL;
1051da177e4SLinus Torvalds }
1061da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL_GPL(cpufreq_cpu_get);
1071da177e4SLinus Torvalds 
1087d5e350fSDave Jones 
1091da177e4SLinus Torvalds void cpufreq_cpu_put(struct cpufreq_policy *data)
1101da177e4SLinus Torvalds {
1111da177e4SLinus Torvalds 	kobject_put(&data->kobj);
1121da177e4SLinus Torvalds 	module_put(cpufreq_driver->owner);
1131da177e4SLinus Torvalds }
1141da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL_GPL(cpufreq_cpu_put);
1151da177e4SLinus Torvalds 
1161da177e4SLinus Torvalds 
1171da177e4SLinus Torvalds /*********************************************************************
1181da177e4SLinus Torvalds  *                     UNIFIED DEBUG HELPERS                         *
1191da177e4SLinus Torvalds  *********************************************************************/
1201da177e4SLinus Torvalds #ifdef CONFIG_CPU_FREQ_DEBUG
1211da177e4SLinus Torvalds 
1221da177e4SLinus Torvalds /* what part(s) of the CPUfreq subsystem are debugged? */
1231da177e4SLinus Torvalds static unsigned int debug;
1241da177e4SLinus Torvalds 
1251da177e4SLinus Torvalds /* is the debug output ratelimit'ed using printk_ratelimit? User can
1261da177e4SLinus Torvalds  * set or modify this value.
1271da177e4SLinus Torvalds  */
1281da177e4SLinus Torvalds static unsigned int debug_ratelimit = 1;
1291da177e4SLinus Torvalds 
1301da177e4SLinus Torvalds /* is the printk_ratelimit'ing enabled? It's enabled after a successful
1311da177e4SLinus Torvalds  * loading of a cpufreq driver, temporarily disabled when a new policy
1321da177e4SLinus Torvalds  * is set, and disabled upon cpufreq driver removal
1331da177e4SLinus Torvalds  */
1341da177e4SLinus Torvalds static unsigned int disable_ratelimit = 1;
1351da177e4SLinus Torvalds static DEFINE_SPINLOCK(disable_ratelimit_lock);
1361da177e4SLinus Torvalds 
137858119e1SArjan van de Ven static void cpufreq_debug_enable_ratelimit(void)
1381da177e4SLinus Torvalds {
1391da177e4SLinus Torvalds 	unsigned long flags;
1401da177e4SLinus Torvalds 
1411da177e4SLinus Torvalds 	spin_lock_irqsave(&disable_ratelimit_lock, flags);
1421da177e4SLinus Torvalds 	if (disable_ratelimit)
1431da177e4SLinus Torvalds 		disable_ratelimit--;
1441da177e4SLinus Torvalds 	spin_unlock_irqrestore(&disable_ratelimit_lock, flags);
1451da177e4SLinus Torvalds }
1461da177e4SLinus Torvalds 
147858119e1SArjan van de Ven static void cpufreq_debug_disable_ratelimit(void)
1481da177e4SLinus Torvalds {
1491da177e4SLinus Torvalds 	unsigned long flags;
1501da177e4SLinus Torvalds 
1511da177e4SLinus Torvalds 	spin_lock_irqsave(&disable_ratelimit_lock, flags);
1521da177e4SLinus Torvalds 	disable_ratelimit++;
1531da177e4SLinus Torvalds 	spin_unlock_irqrestore(&disable_ratelimit_lock, flags);
1541da177e4SLinus Torvalds }
1551da177e4SLinus Torvalds 
156*e08f5f5bSGautham R Shenoy void cpufreq_debug_printk(unsigned int type, const char *prefix,
157*e08f5f5bSGautham R Shenoy 							const char *fmt, ...)
1581da177e4SLinus Torvalds {
1591da177e4SLinus Torvalds 	char s[256];
1601da177e4SLinus Torvalds 	va_list args;
1611da177e4SLinus Torvalds 	unsigned int len;
1621da177e4SLinus Torvalds 	unsigned long flags;
1631da177e4SLinus Torvalds 
1641da177e4SLinus Torvalds 	WARN_ON(!prefix);
1651da177e4SLinus Torvalds 	if (type & debug) {
1661da177e4SLinus Torvalds 		spin_lock_irqsave(&disable_ratelimit_lock, flags);
167*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		if (!disable_ratelimit && debug_ratelimit
168*e08f5f5bSGautham R Shenoy 					&& !printk_ratelimit()) {
1691da177e4SLinus Torvalds 			spin_unlock_irqrestore(&disable_ratelimit_lock, flags);
1701da177e4SLinus Torvalds 			return;
1711da177e4SLinus Torvalds 		}
1721da177e4SLinus Torvalds 		spin_unlock_irqrestore(&disable_ratelimit_lock, flags);
1731da177e4SLinus Torvalds 
1741da177e4SLinus Torvalds 		len = snprintf(s, 256, KERN_DEBUG "%s: ", prefix);
1751da177e4SLinus Torvalds 
1761da177e4SLinus Torvalds 		va_start(args, fmt);
1771da177e4SLinus Torvalds 		len += vsnprintf(&s[len], (256 - len), fmt, args);
1781da177e4SLinus Torvalds 		va_end(args);
1791da177e4SLinus Torvalds 
1801da177e4SLinus Torvalds 		printk(s);
1811da177e4SLinus Torvalds 
1821da177e4SLinus Torvalds 		WARN_ON(len < 5);
1831da177e4SLinus Torvalds 	}
1841da177e4SLinus Torvalds }
1851da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL(cpufreq_debug_printk);
1861da177e4SLinus Torvalds 
1871da177e4SLinus Torvalds 
1881da177e4SLinus Torvalds module_param(debug, uint, 0644);
189*e08f5f5bSGautham R Shenoy MODULE_PARM_DESC(debug, "CPUfreq debugging: add 1 to debug core,"
190*e08f5f5bSGautham R Shenoy 			" 2 to debug drivers, and 4 to debug governors.");
1911da177e4SLinus Torvalds 
1921da177e4SLinus Torvalds module_param(debug_ratelimit, uint, 0644);
193*e08f5f5bSGautham R Shenoy MODULE_PARM_DESC(debug_ratelimit, "CPUfreq debugging:"
194*e08f5f5bSGautham R Shenoy 					" set to 0 to disable ratelimiting.");
1951da177e4SLinus Torvalds 
1961da177e4SLinus Torvalds #else /* !CONFIG_CPU_FREQ_DEBUG */
1971da177e4SLinus Torvalds 
1981da177e4SLinus Torvalds static inline void cpufreq_debug_enable_ratelimit(void) { return; }
1991da177e4SLinus Torvalds static inline void cpufreq_debug_disable_ratelimit(void) { return; }
2001da177e4SLinus Torvalds 
2011da177e4SLinus Torvalds #endif /* CONFIG_CPU_FREQ_DEBUG */
2021da177e4SLinus Torvalds 
2031da177e4SLinus Torvalds 
2041da177e4SLinus Torvalds /*********************************************************************
2051da177e4SLinus Torvalds  *            EXTERNALLY AFFECTING FREQUENCY CHANGES                 *
2061da177e4SLinus Torvalds  *********************************************************************/
2071da177e4SLinus Torvalds 
2081da177e4SLinus Torvalds /**
2091da177e4SLinus Torvalds  * adjust_jiffies - adjust the system "loops_per_jiffy"
2101da177e4SLinus Torvalds  *
2111da177e4SLinus Torvalds  * This function alters the system "loops_per_jiffy" for the clock
2121da177e4SLinus Torvalds  * speed change. Note that loops_per_jiffy cannot be updated on SMP
2131da177e4SLinus Torvalds  * systems as each CPU might be scaled differently. So, use the arch
2141da177e4SLinus Torvalds  * per-CPU loops_per_jiffy value wherever possible.
2151da177e4SLinus Torvalds  */
2161da177e4SLinus Torvalds #ifndef CONFIG_SMP
2171da177e4SLinus Torvalds static unsigned long l_p_j_ref;
2181da177e4SLinus Torvalds static unsigned int  l_p_j_ref_freq;
2191da177e4SLinus Torvalds 
220858119e1SArjan van de Ven static void adjust_jiffies(unsigned long val, struct cpufreq_freqs *ci)
2211da177e4SLinus Torvalds {
2221da177e4SLinus Torvalds 	if (ci->flags & CPUFREQ_CONST_LOOPS)
2231da177e4SLinus Torvalds 		return;
2241da177e4SLinus Torvalds 
2251da177e4SLinus Torvalds 	if (!l_p_j_ref_freq) {
2261da177e4SLinus Torvalds 		l_p_j_ref = loops_per_jiffy;
2271da177e4SLinus Torvalds 		l_p_j_ref_freq = ci->old;
228*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		dprintk("saving %lu as reference value for loops_per_jiffy;"
229*e08f5f5bSGautham R Shenoy 			"freq is %u kHz\n", l_p_j_ref, l_p_j_ref_freq);
2301da177e4SLinus Torvalds 	}
2311da177e4SLinus Torvalds 	if ((val == CPUFREQ_PRECHANGE  && ci->old < ci->new) ||
2321da177e4SLinus Torvalds 	    (val == CPUFREQ_POSTCHANGE && ci->old > ci->new) ||
23342d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	    (val == CPUFREQ_RESUMECHANGE || val == CPUFREQ_SUSPENDCHANGE)) {
234*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		loops_per_jiffy = cpufreq_scale(l_p_j_ref, l_p_j_ref_freq,
235*e08f5f5bSGautham R Shenoy 								ci->new);
236*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		dprintk("scaling loops_per_jiffy to %lu"
237*e08f5f5bSGautham R Shenoy 			"for frequency %u kHz\n", loops_per_jiffy, ci->new);
2381da177e4SLinus Torvalds 	}
2391da177e4SLinus Torvalds }
2401da177e4SLinus Torvalds #else
241*e08f5f5bSGautham R Shenoy static inline void adjust_jiffies(unsigned long val, struct cpufreq_freqs *ci)
242*e08f5f5bSGautham R Shenoy {
243*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	return;
244*e08f5f5bSGautham R Shenoy }
2451da177e4SLinus Torvalds #endif
2461da177e4SLinus Torvalds 
2471da177e4SLinus Torvalds 
2481da177e4SLinus Torvalds /**
249e4472cb3SDave Jones  * cpufreq_notify_transition - call notifier chain and adjust_jiffies
250e4472cb3SDave Jones  * on frequency transition.
2511da177e4SLinus Torvalds  *
252e4472cb3SDave Jones  * This function calls the transition notifiers and the "adjust_jiffies"
253e4472cb3SDave Jones  * function. It is called twice on all CPU frequency changes that have
254e4472cb3SDave Jones  * external effects.
2551da177e4SLinus Torvalds  */
2561da177e4SLinus Torvalds void cpufreq_notify_transition(struct cpufreq_freqs *freqs, unsigned int state)
2571da177e4SLinus Torvalds {
258e4472cb3SDave Jones 	struct cpufreq_policy *policy;
259e4472cb3SDave Jones 
2601da177e4SLinus Torvalds 	BUG_ON(irqs_disabled());
2611da177e4SLinus Torvalds 
2621da177e4SLinus Torvalds 	freqs->flags = cpufreq_driver->flags;
263e4472cb3SDave Jones 	dprintk("notification %u of frequency transition to %u kHz\n",
264e4472cb3SDave Jones 		state, freqs->new);
2651da177e4SLinus Torvalds 
266e4472cb3SDave Jones 	policy = cpufreq_cpu_data[freqs->cpu];
2671da177e4SLinus Torvalds 	switch (state) {
268e4472cb3SDave Jones 
2691da177e4SLinus Torvalds 	case CPUFREQ_PRECHANGE:
270e4472cb3SDave Jones 		/* detect if the driver reported a value as "old frequency"
271e4472cb3SDave Jones 		 * which is not equal to what the cpufreq core thinks is
272e4472cb3SDave Jones 		 * "old frequency".
2731da177e4SLinus Torvalds 		 */
2741da177e4SLinus Torvalds 		if (!(cpufreq_driver->flags & CPUFREQ_CONST_LOOPS)) {
275e4472cb3SDave Jones 			if ((policy) && (policy->cpu == freqs->cpu) &&
276e4472cb3SDave Jones 			    (policy->cur) && (policy->cur != freqs->old)) {
277b10eec22SJan Beulich 				dprintk("Warning: CPU frequency is"
278e4472cb3SDave Jones 					" %u, cpufreq assumed %u kHz.\n",
279e4472cb3SDave Jones 					freqs->old, policy->cur);
280e4472cb3SDave Jones 				freqs->old = policy->cur;
2811da177e4SLinus Torvalds 			}
2821da177e4SLinus Torvalds 		}
283b4dfdbb3SAlan Stern 		srcu_notifier_call_chain(&cpufreq_transition_notifier_list,
284e4472cb3SDave Jones 				CPUFREQ_PRECHANGE, freqs);
2851da177e4SLinus Torvalds 		adjust_jiffies(CPUFREQ_PRECHANGE, freqs);
2861da177e4SLinus Torvalds 		break;
287e4472cb3SDave Jones 
2881da177e4SLinus Torvalds 	case CPUFREQ_POSTCHANGE:
2891da177e4SLinus Torvalds 		adjust_jiffies(CPUFREQ_POSTCHANGE, freqs);
290b4dfdbb3SAlan Stern 		srcu_notifier_call_chain(&cpufreq_transition_notifier_list,
291e4472cb3SDave Jones 				CPUFREQ_POSTCHANGE, freqs);
292e4472cb3SDave Jones 		if (likely(policy) && likely(policy->cpu == freqs->cpu))
293e4472cb3SDave Jones 			policy->cur = freqs->new;
2941da177e4SLinus Torvalds 		break;
2951da177e4SLinus Torvalds 	}
2961da177e4SLinus Torvalds }
2971da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL_GPL(cpufreq_notify_transition);
2981da177e4SLinus Torvalds 
2991da177e4SLinus Torvalds 
3001da177e4SLinus Torvalds 
3011da177e4SLinus Torvalds /*********************************************************************
3021da177e4SLinus Torvalds  *                          SYSFS INTERFACE                          *
3031da177e4SLinus Torvalds  *********************************************************************/
3041da177e4SLinus Torvalds 
3053bcb09a3SJeremy Fitzhardinge static struct cpufreq_governor *__find_governor(const char *str_governor)
3063bcb09a3SJeremy Fitzhardinge {
3073bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	struct cpufreq_governor *t;
3083bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 
3093bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	list_for_each_entry(t, &cpufreq_governor_list, governor_list)
3103bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 		if (!strnicmp(str_governor,t->name,CPUFREQ_NAME_LEN))
3113bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 			return t;
3123bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 
3133bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	return NULL;
3143bcb09a3SJeremy Fitzhardinge }
3153bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 
3161da177e4SLinus Torvalds /**
3171da177e4SLinus Torvalds  * cpufreq_parse_governor - parse a governor string
3181da177e4SLinus Torvalds  */
3191da177e4SLinus Torvalds static int cpufreq_parse_governor (char *str_governor, unsigned int *policy,
3201da177e4SLinus Torvalds 				struct cpufreq_governor **governor)
3211da177e4SLinus Torvalds {
3223bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	int err = -EINVAL;
3233bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 
3241da177e4SLinus Torvalds 	if (!cpufreq_driver)
3253bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 		goto out;
3263bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 
3271da177e4SLinus Torvalds 	if (cpufreq_driver->setpolicy) {
3281da177e4SLinus Torvalds 		if (!strnicmp(str_governor, "performance", CPUFREQ_NAME_LEN)) {
3291da177e4SLinus Torvalds 			*policy = CPUFREQ_POLICY_PERFORMANCE;
3303bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 			err = 0;
331*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		} else if (!strnicmp(str_governor, "powersave",
332*e08f5f5bSGautham R Shenoy 						CPUFREQ_NAME_LEN)) {
3331da177e4SLinus Torvalds 			*policy = CPUFREQ_POLICY_POWERSAVE;
3343bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 			err = 0;
3351da177e4SLinus Torvalds 		}
3363bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	} else if (cpufreq_driver->target) {
3371da177e4SLinus Torvalds 		struct cpufreq_governor *t;
3383bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 
3393fc54d37Sakpm@osdl.org 		mutex_lock(&cpufreq_governor_mutex);
3403bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 
3413bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 		t = __find_governor(str_governor);
3423bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 
343ea714970SJeremy Fitzhardinge 		if (t == NULL) {
344*e08f5f5bSGautham R Shenoy 			char *name = kasprintf(GFP_KERNEL, "cpufreq_%s",
345*e08f5f5bSGautham R Shenoy 								str_governor);
346ea714970SJeremy Fitzhardinge 
347ea714970SJeremy Fitzhardinge 			if (name) {
348ea714970SJeremy Fitzhardinge 				int ret;
349ea714970SJeremy Fitzhardinge 
350ea714970SJeremy Fitzhardinge 				mutex_unlock(&cpufreq_governor_mutex);
351ea714970SJeremy Fitzhardinge 				ret = request_module(name);
352ea714970SJeremy Fitzhardinge 				mutex_lock(&cpufreq_governor_mutex);
353ea714970SJeremy Fitzhardinge 
354ea714970SJeremy Fitzhardinge 				if (ret == 0)
355ea714970SJeremy Fitzhardinge 					t = __find_governor(str_governor);
356ea714970SJeremy Fitzhardinge 			}
357ea714970SJeremy Fitzhardinge 
358ea714970SJeremy Fitzhardinge 			kfree(name);
359ea714970SJeremy Fitzhardinge 		}
360ea714970SJeremy Fitzhardinge 
3613bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 		if (t != NULL) {
3621da177e4SLinus Torvalds 			*governor = t;
3633bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 			err = 0;
3641da177e4SLinus Torvalds 		}
3653bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 
3663bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 		mutex_unlock(&cpufreq_governor_mutex);
3671da177e4SLinus Torvalds 	}
3681da177e4SLinus Torvalds   out:
3693bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	return err;
3701da177e4SLinus Torvalds }
3711da177e4SLinus Torvalds 
3721da177e4SLinus Torvalds 
3731da177e4SLinus Torvalds /* drivers/base/cpu.c */
3741da177e4SLinus Torvalds extern struct sysdev_class cpu_sysdev_class;
3751da177e4SLinus Torvalds 
3761da177e4SLinus Torvalds 
3771da177e4SLinus Torvalds /**
378*e08f5f5bSGautham R Shenoy  * cpufreq_per_cpu_attr_read() / show_##file_name() -
379*e08f5f5bSGautham R Shenoy  * print out cpufreq information
3801da177e4SLinus Torvalds  *
3811da177e4SLinus Torvalds  * Write out information from cpufreq_driver->policy[cpu]; object must be
3821da177e4SLinus Torvalds  * "unsigned int".
3831da177e4SLinus Torvalds  */
3841da177e4SLinus Torvalds 
3851da177e4SLinus Torvalds #define show_one(file_name, object)			\
3861da177e4SLinus Torvalds static ssize_t show_##file_name				\
3871da177e4SLinus Torvalds (struct cpufreq_policy * policy, char *buf)		\
3881da177e4SLinus Torvalds {							\
3891da177e4SLinus Torvalds 	return sprintf (buf, "%u\n", policy->object);	\
3901da177e4SLinus Torvalds }
3911da177e4SLinus Torvalds 
3921da177e4SLinus Torvalds show_one(cpuinfo_min_freq, cpuinfo.min_freq);
3931da177e4SLinus Torvalds show_one(cpuinfo_max_freq, cpuinfo.max_freq);
3941da177e4SLinus Torvalds show_one(scaling_min_freq, min);
3951da177e4SLinus Torvalds show_one(scaling_max_freq, max);
3961da177e4SLinus Torvalds show_one(scaling_cur_freq, cur);
3971da177e4SLinus Torvalds 
398*e08f5f5bSGautham R Shenoy static int __cpufreq_set_policy(struct cpufreq_policy *data,
399*e08f5f5bSGautham R Shenoy 				struct cpufreq_policy *policy);
4007970e08bSThomas Renninger 
4011da177e4SLinus Torvalds /**
4021da177e4SLinus Torvalds  * cpufreq_per_cpu_attr_write() / store_##file_name() - sysfs write access
4031da177e4SLinus Torvalds  */
4041da177e4SLinus Torvalds #define store_one(file_name, object)			\
4051da177e4SLinus Torvalds static ssize_t store_##file_name					\
4061da177e4SLinus Torvalds (struct cpufreq_policy * policy, const char *buf, size_t count)		\
4071da177e4SLinus Torvalds {									\
4081da177e4SLinus Torvalds 	unsigned int ret = -EINVAL;					\
4091da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy new_policy;				\
4101da177e4SLinus Torvalds 									\
4111da177e4SLinus Torvalds 	ret = cpufreq_get_policy(&new_policy, policy->cpu);		\
4121da177e4SLinus Torvalds 	if (ret)							\
4131da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;						\
4141da177e4SLinus Torvalds 									\
4151da177e4SLinus Torvalds 	ret = sscanf (buf, "%u", &new_policy.object);			\
4161da177e4SLinus Torvalds 	if (ret != 1)							\
4171da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;						\
4181da177e4SLinus Torvalds 									\
419153d7f3fSArjan van de Ven 	lock_cpu_hotplug();						\
4207970e08bSThomas Renninger 	mutex_lock(&policy->lock);					\
4217970e08bSThomas Renninger 	ret = __cpufreq_set_policy(policy, &new_policy);		\
4227970e08bSThomas Renninger 	policy->user_policy.object = policy->object;			\
4237970e08bSThomas Renninger 	mutex_unlock(&policy->lock);					\
424153d7f3fSArjan van de Ven 	unlock_cpu_hotplug();						\
4251da177e4SLinus Torvalds 									\
4261da177e4SLinus Torvalds 	return ret ? ret : count;					\
4271da177e4SLinus Torvalds }
4281da177e4SLinus Torvalds 
4291da177e4SLinus Torvalds store_one(scaling_min_freq,min);
4301da177e4SLinus Torvalds store_one(scaling_max_freq,max);
4311da177e4SLinus Torvalds 
4321da177e4SLinus Torvalds /**
4331da177e4SLinus Torvalds  * show_cpuinfo_cur_freq - current CPU frequency as detected by hardware
4341da177e4SLinus Torvalds  */
435*e08f5f5bSGautham R Shenoy static ssize_t show_cpuinfo_cur_freq (struct cpufreq_policy * policy,
436*e08f5f5bSGautham R Shenoy 							char *buf)
4371da177e4SLinus Torvalds {
4381da177e4SLinus Torvalds 	unsigned int cur_freq = cpufreq_get(policy->cpu);
4391da177e4SLinus Torvalds 	if (!cur_freq)
4401da177e4SLinus Torvalds 		return sprintf(buf, "<unknown>");
4411da177e4SLinus Torvalds 	return sprintf(buf, "%u\n", cur_freq);
4421da177e4SLinus Torvalds }
4431da177e4SLinus Torvalds 
4441da177e4SLinus Torvalds 
4451da177e4SLinus Torvalds /**
4461da177e4SLinus Torvalds  * show_scaling_governor - show the current policy for the specified CPU
4471da177e4SLinus Torvalds  */
448*e08f5f5bSGautham R Shenoy static ssize_t show_scaling_governor (struct cpufreq_policy * policy,
449*e08f5f5bSGautham R Shenoy 							char *buf)
4501da177e4SLinus Torvalds {
4511da177e4SLinus Torvalds 	if(policy->policy == CPUFREQ_POLICY_POWERSAVE)
4521da177e4SLinus Torvalds 		return sprintf(buf, "powersave\n");
4531da177e4SLinus Torvalds 	else if (policy->policy == CPUFREQ_POLICY_PERFORMANCE)
4541da177e4SLinus Torvalds 		return sprintf(buf, "performance\n");
4551da177e4SLinus Torvalds 	else if (policy->governor)
4561da177e4SLinus Torvalds 		return scnprintf(buf, CPUFREQ_NAME_LEN, "%s\n", policy->governor->name);
4571da177e4SLinus Torvalds 	return -EINVAL;
4581da177e4SLinus Torvalds }
4591da177e4SLinus Torvalds 
4601da177e4SLinus Torvalds 
4611da177e4SLinus Torvalds /**
4621da177e4SLinus Torvalds  * store_scaling_governor - store policy for the specified CPU
4631da177e4SLinus Torvalds  */
4641da177e4SLinus Torvalds static ssize_t store_scaling_governor (struct cpufreq_policy * policy,
4651da177e4SLinus Torvalds 				       const char *buf, size_t count)
4661da177e4SLinus Torvalds {
4671da177e4SLinus Torvalds 	unsigned int ret = -EINVAL;
4681da177e4SLinus Torvalds 	char	str_governor[16];
4691da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy new_policy;
4701da177e4SLinus Torvalds 
4711da177e4SLinus Torvalds 	ret = cpufreq_get_policy(&new_policy, policy->cpu);
4721da177e4SLinus Torvalds 	if (ret)
4731da177e4SLinus Torvalds 		return ret;
4741da177e4SLinus Torvalds 
4751da177e4SLinus Torvalds 	ret = sscanf (buf, "%15s", str_governor);
4761da177e4SLinus Torvalds 	if (ret != 1)
4771da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
4781da177e4SLinus Torvalds 
479*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	if (cpufreq_parse_governor(str_governor, &new_policy.policy,
480*e08f5f5bSGautham R Shenoy 						&new_policy.governor))
4811da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
4821da177e4SLinus Torvalds 
483a496e25dSDave Jones 	lock_cpu_hotplug();
484a496e25dSDave Jones 
4857970e08bSThomas Renninger 	/* Do not use cpufreq_set_policy here or the user_policy.max
4867970e08bSThomas Renninger 	   will be wrongly overridden */
4877970e08bSThomas Renninger 	mutex_lock(&policy->lock);
4887970e08bSThomas Renninger 	ret = __cpufreq_set_policy(policy, &new_policy);
4897970e08bSThomas Renninger 
4907970e08bSThomas Renninger 	policy->user_policy.policy = policy->policy;
4917970e08bSThomas Renninger 	policy->user_policy.governor = policy->governor;
4927970e08bSThomas Renninger 	mutex_unlock(&policy->lock);
4937970e08bSThomas Renninger 
494a496e25dSDave Jones 	unlock_cpu_hotplug();
495a496e25dSDave Jones 
496*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	if (ret)
497*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		return ret;
498*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	else
499*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		return count;
5001da177e4SLinus Torvalds }
5011da177e4SLinus Torvalds 
5021da177e4SLinus Torvalds /**
5031da177e4SLinus Torvalds  * show_scaling_driver - show the cpufreq driver currently loaded
5041da177e4SLinus Torvalds  */
5051da177e4SLinus Torvalds static ssize_t show_scaling_driver (struct cpufreq_policy * policy, char *buf)
5061da177e4SLinus Torvalds {
5071da177e4SLinus Torvalds 	return scnprintf(buf, CPUFREQ_NAME_LEN, "%s\n", cpufreq_driver->name);
5081da177e4SLinus Torvalds }
5091da177e4SLinus Torvalds 
5101da177e4SLinus Torvalds /**
5111da177e4SLinus Torvalds  * show_scaling_available_governors - show the available CPUfreq governors
5121da177e4SLinus Torvalds  */
5131da177e4SLinus Torvalds static ssize_t show_scaling_available_governors (struct cpufreq_policy *policy,
5141da177e4SLinus Torvalds 				char *buf)
5151da177e4SLinus Torvalds {
5161da177e4SLinus Torvalds 	ssize_t i = 0;
5171da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_governor *t;
5181da177e4SLinus Torvalds 
5191da177e4SLinus Torvalds 	if (!cpufreq_driver->target) {
5201da177e4SLinus Torvalds 		i += sprintf(buf, "performance powersave");
5211da177e4SLinus Torvalds 		goto out;
5221da177e4SLinus Torvalds 	}
5231da177e4SLinus Torvalds 
5241da177e4SLinus Torvalds 	list_for_each_entry(t, &cpufreq_governor_list, governor_list) {
5251da177e4SLinus Torvalds 		if (i >= (ssize_t) ((PAGE_SIZE / sizeof(char)) - (CPUFREQ_NAME_LEN + 2)))
5261da177e4SLinus Torvalds 			goto out;
5271da177e4SLinus Torvalds 		i += scnprintf(&buf[i], CPUFREQ_NAME_LEN, "%s ", t->name);
5281da177e4SLinus Torvalds 	}
5291da177e4SLinus Torvalds out:
5301da177e4SLinus Torvalds 	i += sprintf(&buf[i], "\n");
5311da177e4SLinus Torvalds 	return i;
5321da177e4SLinus Torvalds }
5331da177e4SLinus Torvalds /**
5341da177e4SLinus Torvalds  * show_affected_cpus - show the CPUs affected by each transition
5351da177e4SLinus Torvalds  */
5361da177e4SLinus Torvalds static ssize_t show_affected_cpus (struct cpufreq_policy * policy, char *buf)
5371da177e4SLinus Torvalds {
5381da177e4SLinus Torvalds 	ssize_t i = 0;
5391da177e4SLinus Torvalds 	unsigned int cpu;
5401da177e4SLinus Torvalds 
5411da177e4SLinus Torvalds 	for_each_cpu_mask(cpu, policy->cpus) {
5421da177e4SLinus Torvalds 		if (i)
5431da177e4SLinus Torvalds 			i += scnprintf(&buf[i], (PAGE_SIZE - i - 2), " ");
5441da177e4SLinus Torvalds 		i += scnprintf(&buf[i], (PAGE_SIZE - i - 2), "%u", cpu);
5451da177e4SLinus Torvalds 		if (i >= (PAGE_SIZE - 5))
5461da177e4SLinus Torvalds 		    break;
5471da177e4SLinus Torvalds 	}
5481da177e4SLinus Torvalds 	i += sprintf(&buf[i], "\n");
5491da177e4SLinus Torvalds 	return i;
5501da177e4SLinus Torvalds }
5511da177e4SLinus Torvalds 
5521da177e4SLinus Torvalds 
5531da177e4SLinus Torvalds #define define_one_ro(_name) \
5541da177e4SLinus Torvalds static struct freq_attr _name = \
5551da177e4SLinus Torvalds __ATTR(_name, 0444, show_##_name, NULL)
5561da177e4SLinus Torvalds 
5571da177e4SLinus Torvalds #define define_one_ro0400(_name) \
5581da177e4SLinus Torvalds static struct freq_attr _name = \
5591da177e4SLinus Torvalds __ATTR(_name, 0400, show_##_name, NULL)
5601da177e4SLinus Torvalds 
5611da177e4SLinus Torvalds #define define_one_rw(_name) \
5621da177e4SLinus Torvalds static struct freq_attr _name = \
5631da177e4SLinus Torvalds __ATTR(_name, 0644, show_##_name, store_##_name)
5641da177e4SLinus Torvalds 
5651da177e4SLinus Torvalds define_one_ro0400(cpuinfo_cur_freq);
5661da177e4SLinus Torvalds define_one_ro(cpuinfo_min_freq);
5671da177e4SLinus Torvalds define_one_ro(cpuinfo_max_freq);
5681da177e4SLinus Torvalds define_one_ro(scaling_available_governors);
5691da177e4SLinus Torvalds define_one_ro(scaling_driver);
5701da177e4SLinus Torvalds define_one_ro(scaling_cur_freq);
5711da177e4SLinus Torvalds define_one_ro(affected_cpus);
5721da177e4SLinus Torvalds define_one_rw(scaling_min_freq);
5731da177e4SLinus Torvalds define_one_rw(scaling_max_freq);
5741da177e4SLinus Torvalds define_one_rw(scaling_governor);
5751da177e4SLinus Torvalds 
5761da177e4SLinus Torvalds static struct attribute * default_attrs[] = {
5771da177e4SLinus Torvalds 	&cpuinfo_min_freq.attr,
5781da177e4SLinus Torvalds 	&cpuinfo_max_freq.attr,
5791da177e4SLinus Torvalds 	&scaling_min_freq.attr,
5801da177e4SLinus Torvalds 	&scaling_max_freq.attr,
5811da177e4SLinus Torvalds 	&affected_cpus.attr,
5821da177e4SLinus Torvalds 	&scaling_governor.attr,
5831da177e4SLinus Torvalds 	&scaling_driver.attr,
5841da177e4SLinus Torvalds 	&scaling_available_governors.attr,
5851da177e4SLinus Torvalds 	NULL
5861da177e4SLinus Torvalds };
5871da177e4SLinus Torvalds 
5881da177e4SLinus Torvalds #define to_policy(k) container_of(k,struct cpufreq_policy,kobj)
5891da177e4SLinus Torvalds #define to_attr(a) container_of(a,struct freq_attr,attr)
5901da177e4SLinus Torvalds 
5911da177e4SLinus Torvalds static ssize_t show(struct kobject * kobj, struct attribute * attr ,char * buf)
5921da177e4SLinus Torvalds {
5931da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy * policy = to_policy(kobj);
5941da177e4SLinus Torvalds 	struct freq_attr * fattr = to_attr(attr);
5951da177e4SLinus Torvalds 	ssize_t ret;
5961da177e4SLinus Torvalds 	policy = cpufreq_cpu_get(policy->cpu);
5971da177e4SLinus Torvalds 	if (!policy)
5981da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
599*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	if (fattr->show)
600*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		ret = fattr->show(policy, buf);
601*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	else
602*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		ret = -EIO;
603*e08f5f5bSGautham R Shenoy 
6041da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_cpu_put(policy);
6051da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
6061da177e4SLinus Torvalds }
6071da177e4SLinus Torvalds 
6081da177e4SLinus Torvalds static ssize_t store(struct kobject * kobj, struct attribute * attr,
6091da177e4SLinus Torvalds 		     const char * buf, size_t count)
6101da177e4SLinus Torvalds {
6111da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy * policy = to_policy(kobj);
6121da177e4SLinus Torvalds 	struct freq_attr * fattr = to_attr(attr);
6131da177e4SLinus Torvalds 	ssize_t ret;
6141da177e4SLinus Torvalds 	policy = cpufreq_cpu_get(policy->cpu);
6151da177e4SLinus Torvalds 	if (!policy)
6161da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
617*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	if (fattr->store)
618*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		ret = fattr->store(policy, buf, count);
619*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	else
620*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		ret = -EIO;
621*e08f5f5bSGautham R Shenoy 
6221da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_cpu_put(policy);
6231da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
6241da177e4SLinus Torvalds }
6251da177e4SLinus Torvalds 
6261da177e4SLinus Torvalds static void cpufreq_sysfs_release(struct kobject * kobj)
6271da177e4SLinus Torvalds {
6281da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy * policy = to_policy(kobj);
6291da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("last reference is dropped\n");
6301da177e4SLinus Torvalds 	complete(&policy->kobj_unregister);
6311da177e4SLinus Torvalds }
6321da177e4SLinus Torvalds 
6331da177e4SLinus Torvalds static struct sysfs_ops sysfs_ops = {
6341da177e4SLinus Torvalds 	.show	= show,
6351da177e4SLinus Torvalds 	.store	= store,
6361da177e4SLinus Torvalds };
6371da177e4SLinus Torvalds 
6381da177e4SLinus Torvalds static struct kobj_type ktype_cpufreq = {
6391da177e4SLinus Torvalds 	.sysfs_ops	= &sysfs_ops,
6401da177e4SLinus Torvalds 	.default_attrs	= default_attrs,
6411da177e4SLinus Torvalds 	.release	= cpufreq_sysfs_release,
6421da177e4SLinus Torvalds };
6431da177e4SLinus Torvalds 
6441da177e4SLinus Torvalds 
6451da177e4SLinus Torvalds /**
6461da177e4SLinus Torvalds  * cpufreq_add_dev - add a CPU device
6471da177e4SLinus Torvalds  *
6481da177e4SLinus Torvalds  * Adds the cpufreq interface for a CPU device.
6491da177e4SLinus Torvalds  */
6501da177e4SLinus Torvalds static int cpufreq_add_dev (struct sys_device * sys_dev)
6511da177e4SLinus Torvalds {
6521da177e4SLinus Torvalds 	unsigned int cpu = sys_dev->id;
6531da177e4SLinus Torvalds 	int ret = 0;
6541da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy new_policy;
6551da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy *policy;
6561da177e4SLinus Torvalds 	struct freq_attr **drv_attr;
6578ff69732SDave Jones 	struct sys_device *cpu_sys_dev;
6581da177e4SLinus Torvalds 	unsigned long flags;
6591da177e4SLinus Torvalds 	unsigned int j;
6608ff69732SDave Jones #ifdef CONFIG_SMP
6618ff69732SDave Jones 	struct cpufreq_policy *managed_policy;
6628ff69732SDave Jones #endif
6631da177e4SLinus Torvalds 
664c32b6b8eSAshok Raj 	if (cpu_is_offline(cpu))
665c32b6b8eSAshok Raj 		return 0;
666c32b6b8eSAshok Raj 
6671da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_debug_disable_ratelimit();
6681da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("adding CPU %u\n", cpu);
6691da177e4SLinus Torvalds 
6701da177e4SLinus Torvalds #ifdef CONFIG_SMP
6711da177e4SLinus Torvalds 	/* check whether a different CPU already registered this
6721da177e4SLinus Torvalds 	 * CPU because it is in the same boat. */
6731da177e4SLinus Torvalds 	policy = cpufreq_cpu_get(cpu);
6741da177e4SLinus Torvalds 	if (unlikely(policy)) {
6758ff69732SDave Jones 		cpufreq_cpu_put(policy);
6761da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_debug_enable_ratelimit();
6771da177e4SLinus Torvalds 		return 0;
6781da177e4SLinus Torvalds 	}
6791da177e4SLinus Torvalds #endif
6801da177e4SLinus Torvalds 
6811da177e4SLinus Torvalds 	if (!try_module_get(cpufreq_driver->owner)) {
6821da177e4SLinus Torvalds 		ret = -EINVAL;
6831da177e4SLinus Torvalds 		goto module_out;
6841da177e4SLinus Torvalds 	}
6851da177e4SLinus Torvalds 
686e98df50cSDave Jones 	policy = kzalloc(sizeof(struct cpufreq_policy), GFP_KERNEL);
6871da177e4SLinus Torvalds 	if (!policy) {
6881da177e4SLinus Torvalds 		ret = -ENOMEM;
6891da177e4SLinus Torvalds 		goto nomem_out;
6901da177e4SLinus Torvalds 	}
6911da177e4SLinus Torvalds 
6921da177e4SLinus Torvalds 	policy->cpu = cpu;
6931da177e4SLinus Torvalds 	policy->cpus = cpumask_of_cpu(cpu);
6941da177e4SLinus Torvalds 
69583933af4SArjan van de Ven 	mutex_init(&policy->lock);
69683933af4SArjan van de Ven 	mutex_lock(&policy->lock);
6971da177e4SLinus Torvalds 	init_completion(&policy->kobj_unregister);
6981da177e4SLinus Torvalds 	INIT_WORK(&policy->update, handle_update, (void *)(long)cpu);
6991da177e4SLinus Torvalds 
7001da177e4SLinus Torvalds 	/* call driver. From then on the cpufreq must be able
7011da177e4SLinus Torvalds 	 * to accept all calls to ->verify and ->setpolicy for this CPU
7021da177e4SLinus Torvalds 	 */
7031da177e4SLinus Torvalds 	ret = cpufreq_driver->init(policy);
7041da177e4SLinus Torvalds 	if (ret) {
7051da177e4SLinus Torvalds 		dprintk("initialization failed\n");
706f3876c1bSAndrew Morton 		mutex_unlock(&policy->lock);
7071da177e4SLinus Torvalds 		goto err_out;
7081da177e4SLinus Torvalds 	}
7091da177e4SLinus Torvalds 
7108ff69732SDave Jones #ifdef CONFIG_SMP
7118ff69732SDave Jones 	for_each_cpu_mask(j, policy->cpus) {
7128ff69732SDave Jones 		if (cpu == j)
7138ff69732SDave Jones 			continue;
7148ff69732SDave Jones 
7158ff69732SDave Jones 		/* check for existing affected CPUs.  They may not be aware
7168ff69732SDave Jones 		 * of it due to CPU Hotplug.
7178ff69732SDave Jones 		 */
7188ff69732SDave Jones 		managed_policy = cpufreq_cpu_get(j);
7198ff69732SDave Jones 		if (unlikely(managed_policy)) {
7208ff69732SDave Jones 			spin_lock_irqsave(&cpufreq_driver_lock, flags);
7218ff69732SDave Jones 			managed_policy->cpus = policy->cpus;
7228ff69732SDave Jones 			cpufreq_cpu_data[cpu] = managed_policy;
7238ff69732SDave Jones 			spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
7248ff69732SDave Jones 
7258ff69732SDave Jones 			dprintk("CPU already managed, adding link\n");
7268ff69732SDave Jones 			sysfs_create_link(&sys_dev->kobj,
7278ff69732SDave Jones 					  &managed_policy->kobj, "cpufreq");
7288ff69732SDave Jones 
7298ff69732SDave Jones 			cpufreq_debug_enable_ratelimit();
7308ff69732SDave Jones 			mutex_unlock(&policy->lock);
7318ff69732SDave Jones 			ret = 0;
7328ff69732SDave Jones 			goto err_out_driver_exit; /* call driver->exit() */
7338ff69732SDave Jones 		}
7348ff69732SDave Jones 	}
7358ff69732SDave Jones #endif
7361da177e4SLinus Torvalds 	memcpy(&new_policy, policy, sizeof(struct cpufreq_policy));
7371da177e4SLinus Torvalds 
7381da177e4SLinus Torvalds 	/* prepare interface data */
7391da177e4SLinus Torvalds 	policy->kobj.parent = &sys_dev->kobj;
7401da177e4SLinus Torvalds 	policy->kobj.ktype = &ktype_cpufreq;
7411da177e4SLinus Torvalds 	strlcpy(policy->kobj.name, "cpufreq", KOBJ_NAME_LEN);
7421da177e4SLinus Torvalds 
7431da177e4SLinus Torvalds 	ret = kobject_register(&policy->kobj);
744f3876c1bSAndrew Morton 	if (ret) {
745f3876c1bSAndrew Morton 		mutex_unlock(&policy->lock);
7468085e1f1SVenkatesh Pallipadi 		goto err_out_driver_exit;
747f3876c1bSAndrew Morton 	}
7481da177e4SLinus Torvalds 	/* set up files for this cpu device */
7491da177e4SLinus Torvalds 	drv_attr = cpufreq_driver->attr;
7501da177e4SLinus Torvalds 	while ((drv_attr) && (*drv_attr)) {
7511da177e4SLinus Torvalds 		sysfs_create_file(&policy->kobj, &((*drv_attr)->attr));
7521da177e4SLinus Torvalds 		drv_attr++;
7531da177e4SLinus Torvalds 	}
7541da177e4SLinus Torvalds 	if (cpufreq_driver->get)
7551da177e4SLinus Torvalds 		sysfs_create_file(&policy->kobj, &cpuinfo_cur_freq.attr);
7561da177e4SLinus Torvalds 	if (cpufreq_driver->target)
7571da177e4SLinus Torvalds 		sysfs_create_file(&policy->kobj, &scaling_cur_freq.attr);
7581da177e4SLinus Torvalds 
7591da177e4SLinus Torvalds 	spin_lock_irqsave(&cpufreq_driver_lock, flags);
7601da177e4SLinus Torvalds 	for_each_cpu_mask(j, policy->cpus)
7611da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_cpu_data[j] = policy;
7621da177e4SLinus Torvalds 	spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
7638ff69732SDave Jones 
7648ff69732SDave Jones 	/* symlink affected CPUs */
7658ff69732SDave Jones 	for_each_cpu_mask(j, policy->cpus) {
7668ff69732SDave Jones 		if (j == cpu)
7678ff69732SDave Jones 			continue;
7688ff69732SDave Jones 		if (!cpu_online(j))
7698ff69732SDave Jones 			continue;
7708ff69732SDave Jones 
7711f8b2c9dSDave Jones 		dprintk("CPU %u already managed, adding link\n", j);
7728ff69732SDave Jones 		cpufreq_cpu_get(cpu);
7738ff69732SDave Jones 		cpu_sys_dev = get_cpu_sysdev(j);
7748ff69732SDave Jones 		sysfs_create_link(&cpu_sys_dev->kobj, &policy->kobj,
7758ff69732SDave Jones 				  "cpufreq");
7768ff69732SDave Jones 	}
7778ff69732SDave Jones 
7781da177e4SLinus Torvalds 	policy->governor = NULL; /* to assure that the starting sequence is
7791da177e4SLinus Torvalds 				  * run in cpufreq_set_policy */
78083933af4SArjan van de Ven 	mutex_unlock(&policy->lock);
7811da177e4SLinus Torvalds 
7821da177e4SLinus Torvalds 	/* set default policy */
7831da177e4SLinus Torvalds 	ret = cpufreq_set_policy(&new_policy);
7841da177e4SLinus Torvalds 	if (ret) {
7851da177e4SLinus Torvalds 		dprintk("setting policy failed\n");
7861da177e4SLinus Torvalds 		goto err_out_unregister;
7871da177e4SLinus Torvalds 	}
7881da177e4SLinus Torvalds 
7891da177e4SLinus Torvalds 	module_put(cpufreq_driver->owner);
7901da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("initialization complete\n");
7911da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_debug_enable_ratelimit();
7921da177e4SLinus Torvalds 
7931da177e4SLinus Torvalds 	return 0;
7941da177e4SLinus Torvalds 
7951da177e4SLinus Torvalds 
7961da177e4SLinus Torvalds err_out_unregister:
7971da177e4SLinus Torvalds 	spin_lock_irqsave(&cpufreq_driver_lock, flags);
7981da177e4SLinus Torvalds 	for_each_cpu_mask(j, policy->cpus)
7991da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_cpu_data[j] = NULL;
8001da177e4SLinus Torvalds 	spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
8011da177e4SLinus Torvalds 
8021da177e4SLinus Torvalds 	kobject_unregister(&policy->kobj);
8031da177e4SLinus Torvalds 	wait_for_completion(&policy->kobj_unregister);
8041da177e4SLinus Torvalds 
8058085e1f1SVenkatesh Pallipadi err_out_driver_exit:
8068085e1f1SVenkatesh Pallipadi 	if (cpufreq_driver->exit)
8078085e1f1SVenkatesh Pallipadi 		cpufreq_driver->exit(policy);
8088085e1f1SVenkatesh Pallipadi 
8091da177e4SLinus Torvalds err_out:
8101da177e4SLinus Torvalds 	kfree(policy);
8111da177e4SLinus Torvalds 
8121da177e4SLinus Torvalds nomem_out:
8131da177e4SLinus Torvalds 	module_put(cpufreq_driver->owner);
8141da177e4SLinus Torvalds module_out:
8151da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_debug_enable_ratelimit();
8161da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
8171da177e4SLinus Torvalds }
8181da177e4SLinus Torvalds 
8191da177e4SLinus Torvalds 
8201da177e4SLinus Torvalds /**
8211da177e4SLinus Torvalds  * cpufreq_remove_dev - remove a CPU device
8221da177e4SLinus Torvalds  *
8231da177e4SLinus Torvalds  * Removes the cpufreq interface for a CPU device.
8241da177e4SLinus Torvalds  */
8251da177e4SLinus Torvalds static int cpufreq_remove_dev (struct sys_device * sys_dev)
8261da177e4SLinus Torvalds {
8271da177e4SLinus Torvalds 	unsigned int cpu = sys_dev->id;
8281da177e4SLinus Torvalds 	unsigned long flags;
8291da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy *data;
8301da177e4SLinus Torvalds #ifdef CONFIG_SMP
831e738cf6dSGrant Coady 	struct sys_device *cpu_sys_dev;
8321da177e4SLinus Torvalds 	unsigned int j;
8331da177e4SLinus Torvalds #endif
8341da177e4SLinus Torvalds 
8351da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_debug_disable_ratelimit();
8361da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("unregistering CPU %u\n", cpu);
8371da177e4SLinus Torvalds 
8381da177e4SLinus Torvalds 	spin_lock_irqsave(&cpufreq_driver_lock, flags);
8391da177e4SLinus Torvalds 	data = cpufreq_cpu_data[cpu];
8401da177e4SLinus Torvalds 
8411da177e4SLinus Torvalds 	if (!data) {
8421da177e4SLinus Torvalds 		spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
8431da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_debug_enable_ratelimit();
8441da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
8451da177e4SLinus Torvalds 	}
8461da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_cpu_data[cpu] = NULL;
8471da177e4SLinus Torvalds 
8481da177e4SLinus Torvalds 
8491da177e4SLinus Torvalds #ifdef CONFIG_SMP
8501da177e4SLinus Torvalds 	/* if this isn't the CPU which is the parent of the kobj, we
8511da177e4SLinus Torvalds 	 * only need to unlink, put and exit
8521da177e4SLinus Torvalds 	 */
8531da177e4SLinus Torvalds 	if (unlikely(cpu != data->cpu)) {
8541da177e4SLinus Torvalds 		dprintk("removing link\n");
8558ff69732SDave Jones 		cpu_clear(cpu, data->cpus);
8561da177e4SLinus Torvalds 		spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
8571da177e4SLinus Torvalds 		sysfs_remove_link(&sys_dev->kobj, "cpufreq");
8581da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_cpu_put(data);
8591da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_debug_enable_ratelimit();
8601da177e4SLinus Torvalds 		return 0;
8611da177e4SLinus Torvalds 	}
8621da177e4SLinus Torvalds #endif
8631da177e4SLinus Torvalds 
8641da177e4SLinus Torvalds 
8651da177e4SLinus Torvalds 	if (!kobject_get(&data->kobj)) {
8661da177e4SLinus Torvalds 		spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
8671da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_debug_enable_ratelimit();
8681da177e4SLinus Torvalds 		return -EFAULT;
8691da177e4SLinus Torvalds 	}
8701da177e4SLinus Torvalds 
8711da177e4SLinus Torvalds #ifdef CONFIG_SMP
8721da177e4SLinus Torvalds 	/* if we have other CPUs still registered, we need to unlink them,
8731da177e4SLinus Torvalds 	 * or else wait_for_completion below will lock up. Clean the
8741da177e4SLinus Torvalds 	 * cpufreq_cpu_data[] while holding the lock, and remove the sysfs
8751da177e4SLinus Torvalds 	 * links afterwards.
8761da177e4SLinus Torvalds 	 */
8771da177e4SLinus Torvalds 	if (unlikely(cpus_weight(data->cpus) > 1)) {
8781da177e4SLinus Torvalds 		for_each_cpu_mask(j, data->cpus) {
8791da177e4SLinus Torvalds 			if (j == cpu)
8801da177e4SLinus Torvalds 				continue;
8811da177e4SLinus Torvalds 			cpufreq_cpu_data[j] = NULL;
8821da177e4SLinus Torvalds 		}
8831da177e4SLinus Torvalds 	}
8841da177e4SLinus Torvalds 
8851da177e4SLinus Torvalds 	spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
8861da177e4SLinus Torvalds 
8871da177e4SLinus Torvalds 	if (unlikely(cpus_weight(data->cpus) > 1)) {
8881da177e4SLinus Torvalds 		for_each_cpu_mask(j, data->cpus) {
8891da177e4SLinus Torvalds 			if (j == cpu)
8901da177e4SLinus Torvalds 				continue;
8911da177e4SLinus Torvalds 			dprintk("removing link for cpu %u\n", j);
892d434fca7SAshok Raj 			cpu_sys_dev = get_cpu_sysdev(j);
893d434fca7SAshok Raj 			sysfs_remove_link(&cpu_sys_dev->kobj, "cpufreq");
8941da177e4SLinus Torvalds 			cpufreq_cpu_put(data);
8951da177e4SLinus Torvalds 		}
8961da177e4SLinus Torvalds 	}
8971da177e4SLinus Torvalds #else
8981da177e4SLinus Torvalds 	spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
8991da177e4SLinus Torvalds #endif
9001da177e4SLinus Torvalds 
90183933af4SArjan van de Ven 	mutex_lock(&data->lock);
9021da177e4SLinus Torvalds 	if (cpufreq_driver->target)
9031da177e4SLinus Torvalds 		__cpufreq_governor(data, CPUFREQ_GOV_STOP);
90483933af4SArjan van de Ven 	mutex_unlock(&data->lock);
9051da177e4SLinus Torvalds 
9061da177e4SLinus Torvalds 	kobject_unregister(&data->kobj);
9071da177e4SLinus Torvalds 
9081da177e4SLinus Torvalds 	kobject_put(&data->kobj);
9091da177e4SLinus Torvalds 
9101da177e4SLinus Torvalds 	/* we need to make sure that the underlying kobj is actually
9111da177e4SLinus Torvalds 	 * not referenced anymore by anybody before we proceed with
9121da177e4SLinus Torvalds 	 * unloading.
9131da177e4SLinus Torvalds 	 */
9141da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("waiting for dropping of refcount\n");
9151da177e4SLinus Torvalds 	wait_for_completion(&data->kobj_unregister);
9161da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("wait complete\n");
9171da177e4SLinus Torvalds 
9181da177e4SLinus Torvalds 	if (cpufreq_driver->exit)
9191da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_driver->exit(data);
9201da177e4SLinus Torvalds 
9211da177e4SLinus Torvalds 	kfree(data);
9221da177e4SLinus Torvalds 
9231da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_debug_enable_ratelimit();
9241da177e4SLinus Torvalds 	return 0;
9251da177e4SLinus Torvalds }
9261da177e4SLinus Torvalds 
9271da177e4SLinus Torvalds 
9281da177e4SLinus Torvalds static void handle_update(void *data)
9291da177e4SLinus Torvalds {
9301da177e4SLinus Torvalds 	unsigned int cpu = (unsigned int)(long)data;
9311da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("handle_update for cpu %u called\n", cpu);
9321da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_update_policy(cpu);
9331da177e4SLinus Torvalds }
9341da177e4SLinus Torvalds 
9351da177e4SLinus Torvalds /**
9361da177e4SLinus Torvalds  *	cpufreq_out_of_sync - If actual and saved CPU frequency differs, we're in deep trouble.
9371da177e4SLinus Torvalds  *	@cpu: cpu number
9381da177e4SLinus Torvalds  *	@old_freq: CPU frequency the kernel thinks the CPU runs at
9391da177e4SLinus Torvalds  *	@new_freq: CPU frequency the CPU actually runs at
9401da177e4SLinus Torvalds  *
9411da177e4SLinus Torvalds  *	We adjust to current frequency first, and need to clean up later. So either call
9421da177e4SLinus Torvalds  *	to cpufreq_update_policy() or schedule handle_update()).
9431da177e4SLinus Torvalds  */
944*e08f5f5bSGautham R Shenoy static void cpufreq_out_of_sync(unsigned int cpu, unsigned int old_freq,
945*e08f5f5bSGautham R Shenoy 				unsigned int new_freq)
9461da177e4SLinus Torvalds {
9471da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_freqs freqs;
9481da177e4SLinus Torvalds 
949b10eec22SJan Beulich 	dprintk("Warning: CPU frequency out of sync: cpufreq and timing "
9501da177e4SLinus Torvalds 	       "core thinks of %u, is %u kHz.\n", old_freq, new_freq);
9511da177e4SLinus Torvalds 
9521da177e4SLinus Torvalds 	freqs.cpu = cpu;
9531da177e4SLinus Torvalds 	freqs.old = old_freq;
9541da177e4SLinus Torvalds 	freqs.new = new_freq;
9551da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_notify_transition(&freqs, CPUFREQ_PRECHANGE);
9561da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_notify_transition(&freqs, CPUFREQ_POSTCHANGE);
9571da177e4SLinus Torvalds }
9581da177e4SLinus Torvalds 
9591da177e4SLinus Torvalds 
9601da177e4SLinus Torvalds /**
96195235ca2SVenkatesh Pallipadi  * cpufreq_quick_get - get the CPU frequency (in kHz) frpm policy->cur
96295235ca2SVenkatesh Pallipadi  * @cpu: CPU number
96395235ca2SVenkatesh Pallipadi  *
96495235ca2SVenkatesh Pallipadi  * This is the last known freq, without actually getting it from the driver.
96595235ca2SVenkatesh Pallipadi  * Return value will be same as what is shown in scaling_cur_freq in sysfs.
96695235ca2SVenkatesh Pallipadi  */
96795235ca2SVenkatesh Pallipadi unsigned int cpufreq_quick_get(unsigned int cpu)
96895235ca2SVenkatesh Pallipadi {
96995235ca2SVenkatesh Pallipadi 	struct cpufreq_policy *policy = cpufreq_cpu_get(cpu);
970*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	unsigned int ret_freq = 0;
97195235ca2SVenkatesh Pallipadi 
97295235ca2SVenkatesh Pallipadi 	if (policy) {
97383933af4SArjan van de Ven 		mutex_lock(&policy->lock);
974*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		ret_freq = policy->cur;
97583933af4SArjan van de Ven 		mutex_unlock(&policy->lock);
97695235ca2SVenkatesh Pallipadi 		cpufreq_cpu_put(policy);
97795235ca2SVenkatesh Pallipadi 	}
97895235ca2SVenkatesh Pallipadi 
979*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	return (ret_freq);
98095235ca2SVenkatesh Pallipadi }
98195235ca2SVenkatesh Pallipadi EXPORT_SYMBOL(cpufreq_quick_get);
98295235ca2SVenkatesh Pallipadi 
98395235ca2SVenkatesh Pallipadi 
98495235ca2SVenkatesh Pallipadi /**
9851da177e4SLinus Torvalds  * cpufreq_get - get the current CPU frequency (in kHz)
9861da177e4SLinus Torvalds  * @cpu: CPU number
9871da177e4SLinus Torvalds  *
9881da177e4SLinus Torvalds  * Get the CPU current (static) CPU frequency
9891da177e4SLinus Torvalds  */
9901da177e4SLinus Torvalds unsigned int cpufreq_get(unsigned int cpu)
9911da177e4SLinus Torvalds {
9921da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy *policy = cpufreq_cpu_get(cpu);
993*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	unsigned int ret_freq = 0;
9941da177e4SLinus Torvalds 
9951da177e4SLinus Torvalds 	if (!policy)
9961da177e4SLinus Torvalds 		return 0;
9971da177e4SLinus Torvalds 
9981da177e4SLinus Torvalds 	if (!cpufreq_driver->get)
9991da177e4SLinus Torvalds 		goto out;
10001da177e4SLinus Torvalds 
100183933af4SArjan van de Ven 	mutex_lock(&policy->lock);
10021da177e4SLinus Torvalds 
1003*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	ret_freq = cpufreq_driver->get(cpu);
10041da177e4SLinus Torvalds 
1005*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	if (ret_freq && policy->cur &&
1006*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		!(cpufreq_driver->flags & CPUFREQ_CONST_LOOPS)) {
1007*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		/* verify no discrepancy between actual and
1008*e08f5f5bSGautham R Shenoy 					saved value exists */
1009*e08f5f5bSGautham R Shenoy 		if (unlikely(ret_freq != policy->cur)) {
1010*e08f5f5bSGautham R Shenoy 			cpufreq_out_of_sync(cpu, policy->cur, ret_freq);
10111da177e4SLinus Torvalds 			schedule_work(&policy->update);
10121da177e4SLinus Torvalds 		}
10131da177e4SLinus Torvalds 	}
10141da177e4SLinus Torvalds 
101583933af4SArjan van de Ven 	mutex_unlock(&policy->lock);
10161da177e4SLinus Torvalds 
10171da177e4SLinus Torvalds out:
10181da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_cpu_put(policy);
10191da177e4SLinus Torvalds 
1020*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	return (ret_freq);
10211da177e4SLinus Torvalds }
10221da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL(cpufreq_get);
10231da177e4SLinus Torvalds 
10241da177e4SLinus Torvalds 
10251da177e4SLinus Torvalds /**
102642d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt  *	cpufreq_suspend - let the low level driver prepare for suspend
102742d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt  */
102842d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
1029e00d9967SBernard Blackham static int cpufreq_suspend(struct sys_device * sysdev, pm_message_t pmsg)
103042d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt {
103142d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	int cpu = sysdev->id;
1032*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	int ret = 0;
103342d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	unsigned int cur_freq = 0;
103442d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	struct cpufreq_policy *cpu_policy;
103542d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
10360e37b159SDave Jones 	dprintk("suspending cpu %u\n", cpu);
103742d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
103842d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	if (!cpu_online(cpu))
103942d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		return 0;
104042d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
104142d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	/* we may be lax here as interrupts are off. Nonetheless
104242d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	 * we need to grab the correct cpu policy, as to check
104342d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	 * whether we really run on this CPU.
104442d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	 */
104542d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
104642d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	cpu_policy = cpufreq_cpu_get(cpu);
104742d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	if (!cpu_policy)
104842d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		return -EINVAL;
104942d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
105042d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	/* only handle each CPU group once */
105142d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	if (unlikely(cpu_policy->cpu != cpu)) {
105242d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		cpufreq_cpu_put(cpu_policy);
105342d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		return 0;
105442d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	}
105542d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
105642d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	if (cpufreq_driver->suspend) {
1057e00d9967SBernard Blackham 		ret = cpufreq_driver->suspend(cpu_policy, pmsg);
105842d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		if (ret) {
105942d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 			printk(KERN_ERR "cpufreq: suspend failed in ->suspend "
106042d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 					"step on CPU %u\n", cpu_policy->cpu);
106142d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 			cpufreq_cpu_put(cpu_policy);
106242d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 			return ret;
106342d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		}
106442d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	}
106542d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
106642d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
106742d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	if (cpufreq_driver->flags & CPUFREQ_CONST_LOOPS)
106842d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		goto out;
106942d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
107042d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	if (cpufreq_driver->get)
107142d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		cur_freq = cpufreq_driver->get(cpu_policy->cpu);
107242d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
107342d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	if (!cur_freq || !cpu_policy->cur) {
107442d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		printk(KERN_ERR "cpufreq: suspend failed to assert current "
107542d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		       "frequency is what timing core thinks it is.\n");
107642d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		goto out;
107742d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	}
107842d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
107942d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	if (unlikely(cur_freq != cpu_policy->cur)) {
108042d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		struct cpufreq_freqs freqs;
108142d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
108242d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		if (!(cpufreq_driver->flags & CPUFREQ_PM_NO_WARN))
1083b10eec22SJan Beulich 			dprintk("Warning: CPU frequency is %u, "
108442d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 			       "cpufreq assumed %u kHz.\n",
108542d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 			       cur_freq, cpu_policy->cur);
108642d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
108742d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		freqs.cpu = cpu;
108842d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		freqs.old = cpu_policy->cur;
108942d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		freqs.new = cur_freq;
109042d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
1091b4dfdbb3SAlan Stern 		srcu_notifier_call_chain(&cpufreq_transition_notifier_list,
109242d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 				    CPUFREQ_SUSPENDCHANGE, &freqs);
109342d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		adjust_jiffies(CPUFREQ_SUSPENDCHANGE, &freqs);
109442d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
109542d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 		cpu_policy->cur = cur_freq;
109642d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	}
109742d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
109842d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt out:
109942d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	cpufreq_cpu_put(cpu_policy);
110042d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	return 0;
110142d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt }
110242d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 
110342d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt /**
11041da177e4SLinus Torvalds  *	cpufreq_resume -  restore proper CPU frequency handling after resume
11051da177e4SLinus Torvalds  *
11061da177e4SLinus Torvalds  *	1.) resume CPUfreq hardware support (cpufreq_driver->resume())
11071da177e4SLinus Torvalds  *	2.) if ->target and !CPUFREQ_CONST_LOOPS: verify we're in sync
110842d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt  *	3.) schedule call cpufreq_update_policy() ASAP as interrupts are
110942d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt  *	    restored.
11101da177e4SLinus Torvalds  */
11111da177e4SLinus Torvalds static int cpufreq_resume(struct sys_device * sysdev)
11121da177e4SLinus Torvalds {
11131da177e4SLinus Torvalds 	int cpu = sysdev->id;
1114*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	int ret = 0;
11151da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy *cpu_policy;
11161da177e4SLinus Torvalds 
11171da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("resuming cpu %u\n", cpu);
11181da177e4SLinus Torvalds 
11191da177e4SLinus Torvalds 	if (!cpu_online(cpu))
11201da177e4SLinus Torvalds 		return 0;
11211da177e4SLinus Torvalds 
11221da177e4SLinus Torvalds 	/* we may be lax here as interrupts are off. Nonetheless
11231da177e4SLinus Torvalds 	 * we need to grab the correct cpu policy, as to check
11241da177e4SLinus Torvalds 	 * whether we really run on this CPU.
11251da177e4SLinus Torvalds 	 */
11261da177e4SLinus Torvalds 
11271da177e4SLinus Torvalds 	cpu_policy = cpufreq_cpu_get(cpu);
11281da177e4SLinus Torvalds 	if (!cpu_policy)
11291da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
11301da177e4SLinus Torvalds 
11311da177e4SLinus Torvalds 	/* only handle each CPU group once */
11321da177e4SLinus Torvalds 	if (unlikely(cpu_policy->cpu != cpu)) {
11331da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_cpu_put(cpu_policy);
11341da177e4SLinus Torvalds 		return 0;
11351da177e4SLinus Torvalds 	}
11361da177e4SLinus Torvalds 
11371da177e4SLinus Torvalds 	if (cpufreq_driver->resume) {
11381da177e4SLinus Torvalds 		ret = cpufreq_driver->resume(cpu_policy);
11391da177e4SLinus Torvalds 		if (ret) {
11401da177e4SLinus Torvalds 			printk(KERN_ERR "cpufreq: resume failed in ->resume "
11411da177e4SLinus Torvalds 					"step on CPU %u\n", cpu_policy->cpu);
11421da177e4SLinus Torvalds 			cpufreq_cpu_put(cpu_policy);
11431da177e4SLinus Torvalds 			return ret;
11441da177e4SLinus Torvalds 		}
11451da177e4SLinus Torvalds 	}
11461da177e4SLinus Torvalds 
11471da177e4SLinus Torvalds 	if (!(cpufreq_driver->flags & CPUFREQ_CONST_LOOPS)) {
11481da177e4SLinus Torvalds 		unsigned int cur_freq = 0;
11491da177e4SLinus Torvalds 
11501da177e4SLinus Torvalds 		if (cpufreq_driver->get)
11511da177e4SLinus Torvalds 			cur_freq = cpufreq_driver->get(cpu_policy->cpu);
11521da177e4SLinus Torvalds 
11531da177e4SLinus Torvalds 		if (!cur_freq || !cpu_policy->cur) {
115442d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 			printk(KERN_ERR "cpufreq: resume failed to assert "
115542d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 					"current frequency is what timing core "
115642d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 					"thinks it is.\n");
11571da177e4SLinus Torvalds 			goto out;
11581da177e4SLinus Torvalds 		}
11591da177e4SLinus Torvalds 
11601da177e4SLinus Torvalds 		if (unlikely(cur_freq != cpu_policy->cur)) {
11611da177e4SLinus Torvalds 			struct cpufreq_freqs freqs;
11621da177e4SLinus Torvalds 
1163ac09f698SBenjamin Herrenschmidt 			if (!(cpufreq_driver->flags & CPUFREQ_PM_NO_WARN))
1164b10eec22SJan Beulich 				dprintk("Warning: CPU frequency"
1165ac09f698SBenjamin Herrenschmidt 				       "is %u, cpufreq assumed %u kHz.\n",
116642d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 				       cur_freq, cpu_policy->cur);
11671da177e4SLinus Torvalds 
11681da177e4SLinus Torvalds 			freqs.cpu = cpu;
11691da177e4SLinus Torvalds 			freqs.old = cpu_policy->cur;
11701da177e4SLinus Torvalds 			freqs.new = cur_freq;
11711da177e4SLinus Torvalds 
1172b4dfdbb3SAlan Stern 			srcu_notifier_call_chain(
1173e041c683SAlan Stern 					&cpufreq_transition_notifier_list,
117442d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 					CPUFREQ_RESUMECHANGE, &freqs);
11751da177e4SLinus Torvalds 			adjust_jiffies(CPUFREQ_RESUMECHANGE, &freqs);
11761da177e4SLinus Torvalds 
11771da177e4SLinus Torvalds 			cpu_policy->cur = cur_freq;
11781da177e4SLinus Torvalds 		}
11791da177e4SLinus Torvalds 	}
11801da177e4SLinus Torvalds 
11811da177e4SLinus Torvalds out:
11821da177e4SLinus Torvalds 	schedule_work(&cpu_policy->update);
11831da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_cpu_put(cpu_policy);
11841da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
11851da177e4SLinus Torvalds }
11861da177e4SLinus Torvalds 
11871da177e4SLinus Torvalds static struct sysdev_driver cpufreq_sysdev_driver = {
11881da177e4SLinus Torvalds 	.add		= cpufreq_add_dev,
11891da177e4SLinus Torvalds 	.remove		= cpufreq_remove_dev,
119042d4dc3fSBenjamin Herrenschmidt 	.suspend	= cpufreq_suspend,
11911da177e4SLinus Torvalds 	.resume		= cpufreq_resume,
11921da177e4SLinus Torvalds };
11931da177e4SLinus Torvalds 
11941da177e4SLinus Torvalds 
11951da177e4SLinus Torvalds /*********************************************************************
11961da177e4SLinus Torvalds  *                     NOTIFIER LISTS INTERFACE                      *
11971da177e4SLinus Torvalds  *********************************************************************/
11981da177e4SLinus Torvalds 
11991da177e4SLinus Torvalds /**
12001da177e4SLinus Torvalds  *	cpufreq_register_notifier - register a driver with cpufreq
12011da177e4SLinus Torvalds  *	@nb: notifier function to register
12021da177e4SLinus Torvalds  *      @list: CPUFREQ_TRANSITION_NOTIFIER or CPUFREQ_POLICY_NOTIFIER
12031da177e4SLinus Torvalds  *
12041da177e4SLinus Torvalds  *	Add a driver to one of two lists: either a list of drivers that
12051da177e4SLinus Torvalds  *      are notified about clock rate changes (once before and once after
12061da177e4SLinus Torvalds  *      the transition), or a list of drivers that are notified about
12071da177e4SLinus Torvalds  *      changes in cpufreq policy.
12081da177e4SLinus Torvalds  *
12091da177e4SLinus Torvalds  *	This function may sleep, and has the same return conditions as
1210e041c683SAlan Stern  *	blocking_notifier_chain_register.
12111da177e4SLinus Torvalds  */
12121da177e4SLinus Torvalds int cpufreq_register_notifier(struct notifier_block *nb, unsigned int list)
12131da177e4SLinus Torvalds {
12141da177e4SLinus Torvalds 	int ret;
12151da177e4SLinus Torvalds 
12161da177e4SLinus Torvalds 	switch (list) {
12171da177e4SLinus Torvalds 	case CPUFREQ_TRANSITION_NOTIFIER:
1218b4dfdbb3SAlan Stern 		ret = srcu_notifier_chain_register(
1219e041c683SAlan Stern 				&cpufreq_transition_notifier_list, nb);
12201da177e4SLinus Torvalds 		break;
12211da177e4SLinus Torvalds 	case CPUFREQ_POLICY_NOTIFIER:
1222e041c683SAlan Stern 		ret = blocking_notifier_chain_register(
1223e041c683SAlan Stern 				&cpufreq_policy_notifier_list, nb);
12241da177e4SLinus Torvalds 		break;
12251da177e4SLinus Torvalds 	default:
12261da177e4SLinus Torvalds 		ret = -EINVAL;
12271da177e4SLinus Torvalds 	}
12281da177e4SLinus Torvalds 
12291da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
12301da177e4SLinus Torvalds }
12311da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL(cpufreq_register_notifier);
12321da177e4SLinus Torvalds 
12331da177e4SLinus Torvalds 
12341da177e4SLinus Torvalds /**
12351da177e4SLinus Torvalds  *	cpufreq_unregister_notifier - unregister a driver with cpufreq
12361da177e4SLinus Torvalds  *	@nb: notifier block to be unregistered
12371da177e4SLinus Torvalds  *      @list: CPUFREQ_TRANSITION_NOTIFIER or CPUFREQ_POLICY_NOTIFIER
12381da177e4SLinus Torvalds  *
12391da177e4SLinus Torvalds  *	Remove a driver from the CPU frequency notifier list.
12401da177e4SLinus Torvalds  *
12411da177e4SLinus Torvalds  *	This function may sleep, and has the same return conditions as
1242e041c683SAlan Stern  *	blocking_notifier_chain_unregister.
12431da177e4SLinus Torvalds  */
12441da177e4SLinus Torvalds int cpufreq_unregister_notifier(struct notifier_block *nb, unsigned int list)
12451da177e4SLinus Torvalds {
12461da177e4SLinus Torvalds 	int ret;
12471da177e4SLinus Torvalds 
12481da177e4SLinus Torvalds 	switch (list) {
12491da177e4SLinus Torvalds 	case CPUFREQ_TRANSITION_NOTIFIER:
1250b4dfdbb3SAlan Stern 		ret = srcu_notifier_chain_unregister(
1251e041c683SAlan Stern 				&cpufreq_transition_notifier_list, nb);
12521da177e4SLinus Torvalds 		break;
12531da177e4SLinus Torvalds 	case CPUFREQ_POLICY_NOTIFIER:
1254e041c683SAlan Stern 		ret = blocking_notifier_chain_unregister(
1255e041c683SAlan Stern 				&cpufreq_policy_notifier_list, nb);
12561da177e4SLinus Torvalds 		break;
12571da177e4SLinus Torvalds 	default:
12581da177e4SLinus Torvalds 		ret = -EINVAL;
12591da177e4SLinus Torvalds 	}
12601da177e4SLinus Torvalds 
12611da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
12621da177e4SLinus Torvalds }
12631da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL(cpufreq_unregister_notifier);
12641da177e4SLinus Torvalds 
12651da177e4SLinus Torvalds 
12661da177e4SLinus Torvalds /*********************************************************************
12671da177e4SLinus Torvalds  *                              GOVERNORS                            *
12681da177e4SLinus Torvalds  *********************************************************************/
12691da177e4SLinus Torvalds 
12701da177e4SLinus Torvalds 
1271153d7f3fSArjan van de Ven /* Must be called with lock_cpu_hotplug held */
12721da177e4SLinus Torvalds int __cpufreq_driver_target(struct cpufreq_policy *policy,
12731da177e4SLinus Torvalds 			    unsigned int target_freq,
12741da177e4SLinus Torvalds 			    unsigned int relation)
12751da177e4SLinus Torvalds {
12761da177e4SLinus Torvalds 	int retval = -EINVAL;
1277c32b6b8eSAshok Raj 
12781da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("target for CPU %u: %u kHz, relation %u\n", policy->cpu,
12791da177e4SLinus Torvalds 		target_freq, relation);
12801da177e4SLinus Torvalds 	if (cpu_online(policy->cpu) && cpufreq_driver->target)
12811da177e4SLinus Torvalds 		retval = cpufreq_driver->target(policy, target_freq, relation);
128290d45d17SAshok Raj 
12831da177e4SLinus Torvalds 	return retval;
12841da177e4SLinus Torvalds }
12851da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL_GPL(__cpufreq_driver_target);
12861da177e4SLinus Torvalds 
12871da177e4SLinus Torvalds int cpufreq_driver_target(struct cpufreq_policy *policy,
12881da177e4SLinus Torvalds 			  unsigned int target_freq,
12891da177e4SLinus Torvalds 			  unsigned int relation)
12901da177e4SLinus Torvalds {
1291cc993cabSDave Jones 	int ret;
12921da177e4SLinus Torvalds 
12931da177e4SLinus Torvalds 	policy = cpufreq_cpu_get(policy->cpu);
12941da177e4SLinus Torvalds 	if (!policy)
12951da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
12961da177e4SLinus Torvalds 
1297153d7f3fSArjan van de Ven 	lock_cpu_hotplug();
129883933af4SArjan van de Ven 	mutex_lock(&policy->lock);
12991da177e4SLinus Torvalds 
13001da177e4SLinus Torvalds 	ret = __cpufreq_driver_target(policy, target_freq, relation);
13011da177e4SLinus Torvalds 
130283933af4SArjan van de Ven 	mutex_unlock(&policy->lock);
1303153d7f3fSArjan van de Ven 	unlock_cpu_hotplug();
13041da177e4SLinus Torvalds 
13051da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_cpu_put(policy);
13061da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
13071da177e4SLinus Torvalds }
13081da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL_GPL(cpufreq_driver_target);
13091da177e4SLinus Torvalds 
1310dfde5d62SVenkatesh Pallipadi int cpufreq_driver_getavg(struct cpufreq_policy *policy)
1311dfde5d62SVenkatesh Pallipadi {
1312dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 	int ret = 0;
1313dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 
1314dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 	policy = cpufreq_cpu_get(policy->cpu);
1315dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 	if (!policy)
1316dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 		return -EINVAL;
1317dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 
1318dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 	mutex_lock(&policy->lock);
1319dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 
1320dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 	if (cpu_online(policy->cpu) && cpufreq_driver->getavg)
1321dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 		ret = cpufreq_driver->getavg(policy->cpu);
1322dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 
1323dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 	mutex_unlock(&policy->lock);
1324dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 
1325dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 	cpufreq_cpu_put(policy);
1326dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 	return ret;
1327dfde5d62SVenkatesh Pallipadi }
1328dfde5d62SVenkatesh Pallipadi EXPORT_SYMBOL_GPL(cpufreq_driver_getavg);
1329dfde5d62SVenkatesh Pallipadi 
1330153d7f3fSArjan van de Ven /*
1331153d7f3fSArjan van de Ven  * Locking: Must be called with the lock_cpu_hotplug() lock held
1332153d7f3fSArjan van de Ven  * when "event" is CPUFREQ_GOV_LIMITS
1333153d7f3fSArjan van de Ven  */
13341da177e4SLinus Torvalds 
1335*e08f5f5bSGautham R Shenoy static int __cpufreq_governor(struct cpufreq_policy *policy,
1336*e08f5f5bSGautham R Shenoy 					unsigned int event)
13371da177e4SLinus Torvalds {
1338cc993cabSDave Jones 	int ret;
13391da177e4SLinus Torvalds 
13401da177e4SLinus Torvalds 	if (!try_module_get(policy->governor->owner))
13411da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
13421da177e4SLinus Torvalds 
1343*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	dprintk("__cpufreq_governor for CPU %u, event %u\n",
1344*e08f5f5bSGautham R Shenoy 						policy->cpu, event);
13451da177e4SLinus Torvalds 	ret = policy->governor->governor(policy, event);
13461da177e4SLinus Torvalds 
1347*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	/* we keep one module reference alive for
1348*e08f5f5bSGautham R Shenoy 			each CPU governed by this CPU */
13491da177e4SLinus Torvalds 	if ((event != CPUFREQ_GOV_START) || ret)
13501da177e4SLinus Torvalds 		module_put(policy->governor->owner);
13511da177e4SLinus Torvalds 	if ((event == CPUFREQ_GOV_STOP) && !ret)
13521da177e4SLinus Torvalds 		module_put(policy->governor->owner);
13531da177e4SLinus Torvalds 
13541da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
13551da177e4SLinus Torvalds }
13561da177e4SLinus Torvalds 
13571da177e4SLinus Torvalds 
13581da177e4SLinus Torvalds int cpufreq_register_governor(struct cpufreq_governor *governor)
13591da177e4SLinus Torvalds {
13603bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	int err;
13611da177e4SLinus Torvalds 
13621da177e4SLinus Torvalds 	if (!governor)
13631da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
13641da177e4SLinus Torvalds 
13653fc54d37Sakpm@osdl.org 	mutex_lock(&cpufreq_governor_mutex);
13661da177e4SLinus Torvalds 
13673bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	err = -EBUSY;
13683bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	if (__find_governor(governor->name) == NULL) {
13693bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 		err = 0;
13701da177e4SLinus Torvalds 		list_add(&governor->governor_list, &cpufreq_governor_list);
13713bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	}
13721da177e4SLinus Torvalds 
13733fc54d37Sakpm@osdl.org 	mutex_unlock(&cpufreq_governor_mutex);
13743bcb09a3SJeremy Fitzhardinge 	return err;
13751da177e4SLinus Torvalds }
13761da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL_GPL(cpufreq_register_governor);
13771da177e4SLinus Torvalds 
13781da177e4SLinus Torvalds 
13791da177e4SLinus Torvalds void cpufreq_unregister_governor(struct cpufreq_governor *governor)
13801da177e4SLinus Torvalds {
13811da177e4SLinus Torvalds 	if (!governor)
13821da177e4SLinus Torvalds 		return;
13831da177e4SLinus Torvalds 
13843fc54d37Sakpm@osdl.org 	mutex_lock(&cpufreq_governor_mutex);
13851da177e4SLinus Torvalds 	list_del(&governor->governor_list);
13863fc54d37Sakpm@osdl.org 	mutex_unlock(&cpufreq_governor_mutex);
13871da177e4SLinus Torvalds 	return;
13881da177e4SLinus Torvalds }
13891da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL_GPL(cpufreq_unregister_governor);
13901da177e4SLinus Torvalds 
13911da177e4SLinus Torvalds 
13921da177e4SLinus Torvalds 
13931da177e4SLinus Torvalds /*********************************************************************
13941da177e4SLinus Torvalds  *                          POLICY INTERFACE                         *
13951da177e4SLinus Torvalds  *********************************************************************/
13961da177e4SLinus Torvalds 
13971da177e4SLinus Torvalds /**
13981da177e4SLinus Torvalds  * cpufreq_get_policy - get the current cpufreq_policy
13991da177e4SLinus Torvalds  * @policy: struct cpufreq_policy into which the current cpufreq_policy is written
14001da177e4SLinus Torvalds  *
14011da177e4SLinus Torvalds  * Reads the current cpufreq policy.
14021da177e4SLinus Torvalds  */
14031da177e4SLinus Torvalds int cpufreq_get_policy(struct cpufreq_policy *policy, unsigned int cpu)
14041da177e4SLinus Torvalds {
14051da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy *cpu_policy;
14061da177e4SLinus Torvalds 	if (!policy)
14071da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
14081da177e4SLinus Torvalds 
14091da177e4SLinus Torvalds 	cpu_policy = cpufreq_cpu_get(cpu);
14101da177e4SLinus Torvalds 	if (!cpu_policy)
14111da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
14121da177e4SLinus Torvalds 
141383933af4SArjan van de Ven 	mutex_lock(&cpu_policy->lock);
14141da177e4SLinus Torvalds 	memcpy(policy, cpu_policy, sizeof(struct cpufreq_policy));
141583933af4SArjan van de Ven 	mutex_unlock(&cpu_policy->lock);
14161da177e4SLinus Torvalds 
14171da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_cpu_put(cpu_policy);
14181da177e4SLinus Torvalds 	return 0;
14191da177e4SLinus Torvalds }
14201da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL(cpufreq_get_policy);
14211da177e4SLinus Torvalds 
14221da177e4SLinus Torvalds 
1423153d7f3fSArjan van de Ven /*
1424*e08f5f5bSGautham R Shenoy  * data   : current policy.
1425*e08f5f5bSGautham R Shenoy  * policy : policy to be set.
1426153d7f3fSArjan van de Ven  * Locking: Must be called with the lock_cpu_hotplug() lock held
1427153d7f3fSArjan van de Ven  */
1428*e08f5f5bSGautham R Shenoy static int __cpufreq_set_policy(struct cpufreq_policy *data,
1429*e08f5f5bSGautham R Shenoy 				struct cpufreq_policy *policy)
14301da177e4SLinus Torvalds {
14311da177e4SLinus Torvalds 	int ret = 0;
14321da177e4SLinus Torvalds 
14331da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_debug_disable_ratelimit();
14341da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("setting new policy for CPU %u: %u - %u kHz\n", policy->cpu,
14351da177e4SLinus Torvalds 		policy->min, policy->max);
14361da177e4SLinus Torvalds 
1437*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	memcpy(&policy->cpuinfo, &data->cpuinfo,
1438*e08f5f5bSGautham R Shenoy 				sizeof(struct cpufreq_cpuinfo));
14391da177e4SLinus Torvalds 
14409c9a43edSMattia Dongili 	if (policy->min > data->min && policy->min > policy->max) {
14419c9a43edSMattia Dongili 		ret = -EINVAL;
14429c9a43edSMattia Dongili 		goto error_out;
14439c9a43edSMattia Dongili 	}
14449c9a43edSMattia Dongili 
14451da177e4SLinus Torvalds 	/* verify the cpu speed can be set within this limit */
14461da177e4SLinus Torvalds 	ret = cpufreq_driver->verify(policy);
14471da177e4SLinus Torvalds 	if (ret)
14481da177e4SLinus Torvalds 		goto error_out;
14491da177e4SLinus Torvalds 
14501da177e4SLinus Torvalds 	/* adjust if necessary - all reasons */
1451e041c683SAlan Stern 	blocking_notifier_call_chain(&cpufreq_policy_notifier_list,
1452e041c683SAlan Stern 			CPUFREQ_ADJUST, policy);
14531da177e4SLinus Torvalds 
14541da177e4SLinus Torvalds 	/* adjust if necessary - hardware incompatibility*/
1455e041c683SAlan Stern 	blocking_notifier_call_chain(&cpufreq_policy_notifier_list,
1456e041c683SAlan Stern 			CPUFREQ_INCOMPATIBLE, policy);
14571da177e4SLinus Torvalds 
14581da177e4SLinus Torvalds 	/* verify the cpu speed can be set within this limit,
14591da177e4SLinus Torvalds 	   which might be different to the first one */
14601da177e4SLinus Torvalds 	ret = cpufreq_driver->verify(policy);
1461e041c683SAlan Stern 	if (ret)
14621da177e4SLinus Torvalds 		goto error_out;
14631da177e4SLinus Torvalds 
14641da177e4SLinus Torvalds 	/* notification of the new policy */
1465e041c683SAlan Stern 	blocking_notifier_call_chain(&cpufreq_policy_notifier_list,
1466e041c683SAlan Stern 			CPUFREQ_NOTIFY, policy);
14671da177e4SLinus Torvalds 
14681da177e4SLinus Torvalds 	data->min = policy->min;
14691da177e4SLinus Torvalds 	data->max = policy->max;
14701da177e4SLinus Torvalds 
1471*e08f5f5bSGautham R Shenoy 	dprintk("new min and max freqs are %u - %u kHz\n",
1472*e08f5f5bSGautham R Shenoy 					data->min, data->max);
14731da177e4SLinus Torvalds 
14741da177e4SLinus Torvalds 	if (cpufreq_driver->setpolicy) {
14751da177e4SLinus Torvalds 		data->policy = policy->policy;
14761da177e4SLinus Torvalds 		dprintk("setting range\n");
14771da177e4SLinus Torvalds 		ret = cpufreq_driver->setpolicy(policy);
14781da177e4SLinus Torvalds 	} else {
14791da177e4SLinus Torvalds 		if (policy->governor != data->governor) {
14801da177e4SLinus Torvalds 			/* save old, working values */
14811da177e4SLinus Torvalds 			struct cpufreq_governor *old_gov = data->governor;
14821da177e4SLinus Torvalds 
14831da177e4SLinus Torvalds 			dprintk("governor switch\n");
14841da177e4SLinus Torvalds 
14851da177e4SLinus Torvalds 			/* end old governor */
14861da177e4SLinus Torvalds 			if (data->governor)
14871da177e4SLinus Torvalds 				__cpufreq_governor(data, CPUFREQ_GOV_STOP);
14881da177e4SLinus Torvalds 
14891da177e4SLinus Torvalds 			/* start new governor */
14901da177e4SLinus Torvalds 			data->governor = policy->governor;
14911da177e4SLinus Torvalds 			if (__cpufreq_governor(data, CPUFREQ_GOV_START)) {
14921da177e4SLinus Torvalds 				/* new governor failed, so re-start old one */
1493*e08f5f5bSGautham R Shenoy 				dprintk("starting governor %s failed\n",
1494*e08f5f5bSGautham R Shenoy 							data->governor->name);
14951da177e4SLinus Torvalds 				if (old_gov) {
14961da177e4SLinus Torvalds 					data->governor = old_gov;
1497*e08f5f5bSGautham R Shenoy 					__cpufreq_governor(data,
1498*e08f5f5bSGautham R Shenoy 							   CPUFREQ_GOV_START);
14991da177e4SLinus Torvalds 				}
15001da177e4SLinus Torvalds 				ret = -EINVAL;
15011da177e4SLinus Torvalds 				goto error_out;
15021da177e4SLinus Torvalds 			}
15031da177e4SLinus Torvalds 			/* might be a policy change, too, so fall through */
15041da177e4SLinus Torvalds 		}
15051da177e4SLinus Torvalds 		dprintk("governor: change or update limits\n");
15061da177e4SLinus Torvalds 		__cpufreq_governor(data, CPUFREQ_GOV_LIMITS);
15071da177e4SLinus Torvalds 	}
15081da177e4SLinus Torvalds 
15091da177e4SLinus Torvalds error_out:
15101da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_debug_enable_ratelimit();
15111da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
15121da177e4SLinus Torvalds }
15131da177e4SLinus Torvalds 
15141da177e4SLinus Torvalds /**
15151da177e4SLinus Torvalds  *	cpufreq_set_policy - set a new CPUFreq policy
15161da177e4SLinus Torvalds  *	@policy: policy to be set.
15171da177e4SLinus Torvalds  *
15181da177e4SLinus Torvalds  *	Sets a new CPU frequency and voltage scaling policy.
15191da177e4SLinus Torvalds  */
15201da177e4SLinus Torvalds int cpufreq_set_policy(struct cpufreq_policy *policy)
15211da177e4SLinus Torvalds {
15221da177e4SLinus Torvalds 	int ret = 0;
15231da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy *data;
15241da177e4SLinus Torvalds 
15251da177e4SLinus Torvalds 	if (!policy)
15261da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
15271da177e4SLinus Torvalds 
15281da177e4SLinus Torvalds 	data = cpufreq_cpu_get(policy->cpu);
15291da177e4SLinus Torvalds 	if (!data)
15301da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
15311da177e4SLinus Torvalds 
1532153d7f3fSArjan van de Ven 	lock_cpu_hotplug();
1533153d7f3fSArjan van de Ven 
15341da177e4SLinus Torvalds 	/* lock this CPU */
153583933af4SArjan van de Ven 	mutex_lock(&data->lock);
15361da177e4SLinus Torvalds 
15371da177e4SLinus Torvalds 	ret = __cpufreq_set_policy(data, policy);
15381da177e4SLinus Torvalds 	data->user_policy.min = data->min;
15391da177e4SLinus Torvalds 	data->user_policy.max = data->max;
15401da177e4SLinus Torvalds 	data->user_policy.policy = data->policy;
15411da177e4SLinus Torvalds 	data->user_policy.governor = data->governor;
15421da177e4SLinus Torvalds 
154383933af4SArjan van de Ven 	mutex_unlock(&data->lock);
1544153d7f3fSArjan van de Ven 
1545153d7f3fSArjan van de Ven 	unlock_cpu_hotplug();
15461da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_cpu_put(data);
15471da177e4SLinus Torvalds 
15481da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
15491da177e4SLinus Torvalds }
15501da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL(cpufreq_set_policy);
15511da177e4SLinus Torvalds 
15521da177e4SLinus Torvalds 
15531da177e4SLinus Torvalds /**
15541da177e4SLinus Torvalds  *	cpufreq_update_policy - re-evaluate an existing cpufreq policy
15551da177e4SLinus Torvalds  *	@cpu: CPU which shall be re-evaluated
15561da177e4SLinus Torvalds  *
15571da177e4SLinus Torvalds  *	Usefull for policy notifiers which have different necessities
15581da177e4SLinus Torvalds  *	at different times.
15591da177e4SLinus Torvalds  */
15601da177e4SLinus Torvalds int cpufreq_update_policy(unsigned int cpu)
15611da177e4SLinus Torvalds {
15621da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy *data = cpufreq_cpu_get(cpu);
15631da177e4SLinus Torvalds 	struct cpufreq_policy policy;
15641da177e4SLinus Torvalds 	int ret = 0;
15651da177e4SLinus Torvalds 
15661da177e4SLinus Torvalds 	if (!data)
15671da177e4SLinus Torvalds 		return -ENODEV;
15681da177e4SLinus Torvalds 
1569153d7f3fSArjan van de Ven 	lock_cpu_hotplug();
157083933af4SArjan van de Ven 	mutex_lock(&data->lock);
15711da177e4SLinus Torvalds 
15721da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("updating policy for CPU %u\n", cpu);
15737d5e350fSDave Jones 	memcpy(&policy, data, sizeof(struct cpufreq_policy));
15741da177e4SLinus Torvalds 	policy.min = data->user_policy.min;
15751da177e4SLinus Torvalds 	policy.max = data->user_policy.max;
15761da177e4SLinus Torvalds 	policy.policy = data->user_policy.policy;
15771da177e4SLinus Torvalds 	policy.governor = data->user_policy.governor;
15781da177e4SLinus Torvalds 
15790961dd0dSThomas Renninger 	/* BIOS might change freq behind our back
15800961dd0dSThomas Renninger 	  -> ask driver for current freq and notify governors about a change */
15810961dd0dSThomas Renninger 	if (cpufreq_driver->get) {
15820961dd0dSThomas Renninger 		policy.cur = cpufreq_driver->get(cpu);
1583a85f7bd3SThomas Renninger 		if (!data->cur) {
1584a85f7bd3SThomas Renninger 			dprintk("Driver did not initialize current freq");
1585a85f7bd3SThomas Renninger 			data->cur = policy.cur;
1586a85f7bd3SThomas Renninger 		} else {
15870961dd0dSThomas Renninger 			if (data->cur != policy.cur)
1588*e08f5f5bSGautham R Shenoy 				cpufreq_out_of_sync(cpu, data->cur,
1589*e08f5f5bSGautham R Shenoy 								policy.cur);
15900961dd0dSThomas Renninger 		}
1591a85f7bd3SThomas Renninger 	}
15920961dd0dSThomas Renninger 
15931da177e4SLinus Torvalds 	ret = __cpufreq_set_policy(data, &policy);
15941da177e4SLinus Torvalds 
159583933af4SArjan van de Ven 	mutex_unlock(&data->lock);
1596153d7f3fSArjan van de Ven 	unlock_cpu_hotplug();
15971da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_cpu_put(data);
15981da177e4SLinus Torvalds 	return ret;
15991da177e4SLinus Torvalds }
16001da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL(cpufreq_update_policy);
16011da177e4SLinus Torvalds 
160265edc68cSChandra Seetharaman #ifdef CONFIG_HOTPLUG_CPU
160365edc68cSChandra Seetharaman static int cpufreq_cpu_callback(struct notifier_block *nfb,
1604c32b6b8eSAshok Raj 					unsigned long action, void *hcpu)
1605c32b6b8eSAshok Raj {
1606c32b6b8eSAshok Raj 	unsigned int cpu = (unsigned long)hcpu;
1607c32b6b8eSAshok Raj 	struct cpufreq_policy *policy;
1608c32b6b8eSAshok Raj 	struct sys_device *sys_dev;
1609c32b6b8eSAshok Raj 
1610c32b6b8eSAshok Raj 	sys_dev = get_cpu_sysdev(cpu);
1611c32b6b8eSAshok Raj 
1612c32b6b8eSAshok Raj 	if (sys_dev) {
1613c32b6b8eSAshok Raj 		switch (action) {
1614c32b6b8eSAshok Raj 		case CPU_ONLINE:
1615c32b6b8eSAshok Raj 			cpufreq_add_dev(sys_dev);
1616c32b6b8eSAshok Raj 			break;
1617c32b6b8eSAshok Raj 		case CPU_DOWN_PREPARE:
1618c32b6b8eSAshok Raj 			/*
1619c32b6b8eSAshok Raj 			 * We attempt to put this cpu in lowest frequency
1620c32b6b8eSAshok Raj 			 * possible before going down. This will permit
1621c32b6b8eSAshok Raj 			 * hardware-managed P-State to switch other related
1622c32b6b8eSAshok Raj 			 * threads to min or higher speeds if possible.
1623c32b6b8eSAshok Raj 			 */
1624c32b6b8eSAshok Raj 			policy = cpufreq_cpu_data[cpu];
1625c32b6b8eSAshok Raj 			if (policy) {
1626c32b6b8eSAshok Raj 				cpufreq_driver_target(policy, policy->min,
1627c32b6b8eSAshok Raj 						CPUFREQ_RELATION_H);
1628c32b6b8eSAshok Raj 			}
1629c32b6b8eSAshok Raj 			break;
1630c32b6b8eSAshok Raj 		case CPU_DEAD:
1631c32b6b8eSAshok Raj 			cpufreq_remove_dev(sys_dev);
1632c32b6b8eSAshok Raj 			break;
1633c32b6b8eSAshok Raj 		}
1634c32b6b8eSAshok Raj 	}
1635c32b6b8eSAshok Raj 	return NOTIFY_OK;
1636c32b6b8eSAshok Raj }
1637c32b6b8eSAshok Raj 
163874b85f37SChandra Seetharaman static struct notifier_block __cpuinitdata cpufreq_cpu_notifier =
1639c32b6b8eSAshok Raj {
1640c32b6b8eSAshok Raj     .notifier_call = cpufreq_cpu_callback,
1641c32b6b8eSAshok Raj };
164265edc68cSChandra Seetharaman #endif /* CONFIG_HOTPLUG_CPU */
16431da177e4SLinus Torvalds 
16441da177e4SLinus Torvalds /*********************************************************************
16451da177e4SLinus Torvalds  *               REGISTER / UNREGISTER CPUFREQ DRIVER                *
16461da177e4SLinus Torvalds  *********************************************************************/
16471da177e4SLinus Torvalds 
16481da177e4SLinus Torvalds /**
16491da177e4SLinus Torvalds  * cpufreq_register_driver - register a CPU Frequency driver
16501da177e4SLinus Torvalds  * @driver_data: A struct cpufreq_driver containing the values#
16511da177e4SLinus Torvalds  * submitted by the CPU Frequency driver.
16521da177e4SLinus Torvalds  *
16531da177e4SLinus Torvalds  *   Registers a CPU Frequency driver to this core code. This code
16541da177e4SLinus Torvalds  * returns zero on success, -EBUSY when another driver got here first
16551da177e4SLinus Torvalds  * (and isn't unregistered in the meantime).
16561da177e4SLinus Torvalds  *
16571da177e4SLinus Torvalds  */
16581da177e4SLinus Torvalds int cpufreq_register_driver(struct cpufreq_driver *driver_data)
16591da177e4SLinus Torvalds {
16601da177e4SLinus Torvalds 	unsigned long flags;
16611da177e4SLinus Torvalds 	int ret;
16621da177e4SLinus Torvalds 
16631da177e4SLinus Torvalds 	if (!driver_data || !driver_data->verify || !driver_data->init ||
16641da177e4SLinus Torvalds 	    ((!driver_data->setpolicy) && (!driver_data->target)))
16651da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
16661da177e4SLinus Torvalds 
16671da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("trying to register driver %s\n", driver_data->name);
16681da177e4SLinus Torvalds 
16691da177e4SLinus Torvalds 	if (driver_data->setpolicy)
16701da177e4SLinus Torvalds 		driver_data->flags |= CPUFREQ_CONST_LOOPS;
16711da177e4SLinus Torvalds 
16721da177e4SLinus Torvalds 	spin_lock_irqsave(&cpufreq_driver_lock, flags);
16731da177e4SLinus Torvalds 	if (cpufreq_driver) {
16741da177e4SLinus Torvalds 		spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
16751da177e4SLinus Torvalds 		return -EBUSY;
16761da177e4SLinus Torvalds 	}
16771da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_driver = driver_data;
16781da177e4SLinus Torvalds 	spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
16791da177e4SLinus Torvalds 
16801da177e4SLinus Torvalds 	ret = sysdev_driver_register(&cpu_sysdev_class,&cpufreq_sysdev_driver);
16811da177e4SLinus Torvalds 
16821da177e4SLinus Torvalds 	if ((!ret) && !(cpufreq_driver->flags & CPUFREQ_STICKY)) {
16831da177e4SLinus Torvalds 		int i;
16841da177e4SLinus Torvalds 		ret = -ENODEV;
16851da177e4SLinus Torvalds 
16861da177e4SLinus Torvalds 		/* check for at least one working CPU */
16871da177e4SLinus Torvalds 		for (i=0; i<NR_CPUS; i++)
16881da177e4SLinus Torvalds 			if (cpufreq_cpu_data[i])
16891da177e4SLinus Torvalds 				ret = 0;
16901da177e4SLinus Torvalds 
16911da177e4SLinus Torvalds 		/* if all ->init() calls failed, unregister */
16921da177e4SLinus Torvalds 		if (ret) {
1693*e08f5f5bSGautham R Shenoy 			dprintk("no CPU initialized for driver %s\n",
1694*e08f5f5bSGautham R Shenoy 							driver_data->name);
1695*e08f5f5bSGautham R Shenoy 			sysdev_driver_unregister(&cpu_sysdev_class,
1696*e08f5f5bSGautham R Shenoy 						&cpufreq_sysdev_driver);
16971da177e4SLinus Torvalds 
16981da177e4SLinus Torvalds 			spin_lock_irqsave(&cpufreq_driver_lock, flags);
16991da177e4SLinus Torvalds 			cpufreq_driver = NULL;
17001da177e4SLinus Torvalds 			spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
17011da177e4SLinus Torvalds 		}
17021da177e4SLinus Torvalds 	}
17031da177e4SLinus Torvalds 
17041da177e4SLinus Torvalds 	if (!ret) {
170565edc68cSChandra Seetharaman 		register_hotcpu_notifier(&cpufreq_cpu_notifier);
17061da177e4SLinus Torvalds 		dprintk("driver %s up and running\n", driver_data->name);
17071da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_debug_enable_ratelimit();
17081da177e4SLinus Torvalds 	}
17091da177e4SLinus Torvalds 
17101da177e4SLinus Torvalds 	return (ret);
17111da177e4SLinus Torvalds }
17121da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL_GPL(cpufreq_register_driver);
17131da177e4SLinus Torvalds 
17141da177e4SLinus Torvalds 
17151da177e4SLinus Torvalds /**
17161da177e4SLinus Torvalds  * cpufreq_unregister_driver - unregister the current CPUFreq driver
17171da177e4SLinus Torvalds  *
17181da177e4SLinus Torvalds  *    Unregister the current CPUFreq driver. Only call this if you have
17191da177e4SLinus Torvalds  * the right to do so, i.e. if you have succeeded in initialising before!
17201da177e4SLinus Torvalds  * Returns zero if successful, and -EINVAL if the cpufreq_driver is
17211da177e4SLinus Torvalds  * currently not initialised.
17221da177e4SLinus Torvalds  */
17231da177e4SLinus Torvalds int cpufreq_unregister_driver(struct cpufreq_driver *driver)
17241da177e4SLinus Torvalds {
17251da177e4SLinus Torvalds 	unsigned long flags;
17261da177e4SLinus Torvalds 
17271da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_debug_disable_ratelimit();
17281da177e4SLinus Torvalds 
17291da177e4SLinus Torvalds 	if (!cpufreq_driver || (driver != cpufreq_driver)) {
17301da177e4SLinus Torvalds 		cpufreq_debug_enable_ratelimit();
17311da177e4SLinus Torvalds 		return -EINVAL;
17321da177e4SLinus Torvalds 	}
17331da177e4SLinus Torvalds 
17341da177e4SLinus Torvalds 	dprintk("unregistering driver %s\n", driver->name);
17351da177e4SLinus Torvalds 
17361da177e4SLinus Torvalds 	sysdev_driver_unregister(&cpu_sysdev_class, &cpufreq_sysdev_driver);
173765edc68cSChandra Seetharaman 	unregister_hotcpu_notifier(&cpufreq_cpu_notifier);
17381da177e4SLinus Torvalds 
17391da177e4SLinus Torvalds 	spin_lock_irqsave(&cpufreq_driver_lock, flags);
17401da177e4SLinus Torvalds 	cpufreq_driver = NULL;
17411da177e4SLinus Torvalds 	spin_unlock_irqrestore(&cpufreq_driver_lock, flags);
17421da177e4SLinus Torvalds 
17431da177e4SLinus Torvalds 	return 0;
17441da177e4SLinus Torvalds }
17451da177e4SLinus Torvalds EXPORT_SYMBOL_GPL(cpufreq_unregister_driver);
1746